________________
E
१४२
सूत्रकृताङ्गसूत्रे 'अजरामरवद्वालः, क्लिश्यते धनकाम्यया।
शाश्वतं जीवीतं चैत्र, मन्यमानो धनानि च ॥१॥इति । तदेवमार्तध्यानोपहतः 'कइया वच्चा सत्थो कि भंडं कत्थ कित्तिया भूमी' इत्यादि, तथा-'उपखणइ खणइ णिहणइ, रत्ति न सुयइ दिया वि स ससंको' इत्यादि, चित्तसंक्लेशात् , 'मूढे' किं कर्तव्यविमूढः 'अहेसु' अर्थषु धनविषये । 'अजरामरेन्च' अजरामरहवाऽऽत्मानं मन्यमानोऽपगतशुभाऽध्यवसायोऽहनिंशमा. रम्भे मवर्तते । आरम्भे समासक्तोऽज्ञानी जीवः स्वायुषः क्षयं नावगच्छति ।
कहा भी है-'अजरामरवधालः' इत्यादि।
'अज्ञानी मनुष्य अपने जीवन और धन को शाश्वत समझता हुभा, धन की कामना से क्लेश का पात्र बना रहता है। वह समझता है मानो मैं अजर अमर हूं!'
इस प्रकार वह आर्तध्यान से ग्रस्त होकर यही सोचता रहता है कि सार्थ कर रवाना होता है ? बेचने के लिए क्या माल ले जाना चाहिए? कितनी दूर जाना है ? इत्यादि । तथा वह कभी पहाड़ और कभी भूमि खोदता है, जीवों का घात करता है, रात्रि में नींद नहीं लेता और दिन में भी सशंक रहता है। वह धन के विषय में अपने को अजर-अमर सरीखा मानता हुआ, शुभ अध्यवसायों से रहित होकर दिन-रात आरंभ में प्रवृत्त रहता है। ___ अभिप्राय यह है कि आरंभ में आसक्त अज्ञानी जीव अपनी आयु के क्षय को नहीं जानता। धन धान्य आदि में आसक्त होकर पापकर्म
यु ५९ छे, 'अजरामरवद्वालः' इत्यादि અજ્ઞાની મનુષ્ય પોતાના જીવન અને ધનને શાશ્વત સમજીને ધનની કામનાથી કલેશના પાત્ર બની રહે છે. તે સમજે છે કે હું અજર અમર છે આ રીતે તે આર્તધ્યાનથી ગ્રસ્ત થઈને એમજ વિચારતે રહે છે કે-સાથે કયારે રવાના થાય છે? વેચવા માટે કયે માલ લઈ જ જોઇએ? કેટલે દૂર જવાનું છે? વિગેરે તથા તે કઈ વાર પહાડ અને કઈ વાર પૃથ્વી પણ मोही ना छ, वान धात (डिंसl) रे छ, ती ५५ नथी. सन દિવસે પણ શંકા યુક્ત રહે છે, તે ધન સંબંધમાં પિતાને અજર અને અમર સરખે માનીને શુભ અધ્યવસાયથી રહિત બનીને રાતદિવસ આરંભમાં प्रवृत्त २ छे.
કહેવાને અભિપ્રાય એ છે કે--આરંભમાં આસક્ત અજ્ઞાની જીવ પિતાની આયુષ્યના ક્ષયને જાણતા નથી. ધન ધાન્ય વિગેરેમાં આસક્ત થઈને પાપ
श्री सूत्रतांग सूत्र : 3
