Page Text
________________
દર
आचारांगसूत्र मायीति वा मृषावादीति वा इत्येताभ्यामपि मायिमृषावादि शब्दाभ्यामपि सम्बोधनं न कुर्यात, एतयोरपि शब्दयोः क्रमशच्छलकपटमिथ्यावादित्वसूचकतया निन्दाप्रतीतेः तदुपसंहरबाह-'एयाइं तुमं ते जणगा वा' एतानि पूर्वोक्तानि होल इत्यादि वाक्यानि त्वम् असि तव जनको मातापितरौ वा स्तः इत्येवं रीत्या कथने अवज्ञासूचनद्वारा क्रोधाद्युत्पत्त्या संयमविराधना संभवादिति भावः, अत एव तनिषेधं कुर्वनाह-'एअप्पगारं भासं सावज्ज' सकिरियं पिशुन चारिया चुगलखोर का सूचक होने से तिरस्कार की प्रतीति होने से संयम की विराधना हो सकती है इसी तरह 'माईत्ति वा' मायी इति 'मुसावाईत्ति वा' भूषावादी इति इस प्रकार भी मायी और मृषावादी शब्दों से सम्बोधन नहीं कहना चाहिये क्योंकि ये दोनों शब्द भी क्रमशः छलकपट और मिथ्यावादी का सूचक होने से निन्दा का बोध कराने वाले हैं इसलिये इन दोनों शब्दों के द्वारा भी सम्बोधन नहीं करना चाहिये अन्यथा संयम विराधना हो सकती है अब उपर्युक्त वक्तव्यता का उपसंहार करते हुए कहते हैं कि 'एयाइं तुमं ते जणगा या' ये सभी होल गोल इत्यादि मृषावादी पर्यन्त के शब्द अत्यन्त अवज्ञा तिरस्कारादि सूचन द्वारा क्रोधादि का उत्पादक होने से संयम विराधक माने जाते हैं इसलिये जिस प्रकार किसी भी आदरणीय व्यक्ति को 'तुम' कहने से और उसके माता पिताको तेरा जनक है ऐसा कहने से अपमान प्रतीत होने से बोधादि उत्पन्न होता है और परस्पर झगडा कलह भी हो जाता है इसी तरह होल गोल आदि शब्दों को भी निन्दा अपमानादि सूचक समझना चाहिये
सीलिये साधु और साध्वी को होल गोलादि शब्दों से सम्बोधन नहीं करना चाहिये इस तात्पर्य से इन शब्दों का निषेध करते हुए कहते हैं कि 'एयप्पगारं નહીં કેમ કે આ બે શબ્દો પણ કમશઃ ચાર અને પિશુન ચાડિયાના સૂચક હેવાથી तर सापाथी सयभनी वि२राना थाय छे. 'माईत्ति वा मुसावाईत्ति वा' भायी એ પ્રમાણે ક મૃષાવાદી એ શબ્દથી સંબોધન કરવું નહી કેમ કે એ બન્ને શબ્દ ક્રમશ: છળકપટ અને મિથાભાષાના સૂચક હોવાથી નિંદાને બંધ કરાવનારા છે. તેથી એ બને શબ્દ દ્વારા પણ કોઈ પણ પુરૂષને સંબોધન કરવું નહીં. તેમ કહેવાથી સંયમની વિરાધના थाय . व ७५२।४थन। २ ४२di 3- 'एयाई तुम ते जणगा वा' આ બધા હિલ ગોલ વિગેરે મૃષાવાદી પર્યન્તના શબ્દો અત્યંત અપમાન અને તિરસ્કાર હના સચક હોવાથી ક્રોધાદિ કરાવનારા હેવાથી સંયમના વિરાધક મનાય છે. તેથી જેમ કોઇ આદરણીય વ્યક્તિને તું કહેવાથી અને તેના માતા પિતાને તારા જનક છે તેમ કહેવાથી અપમાન લાગવાથી ક્રોધાદિ ઉત્પન્ન થાય છે. અને અન્ય ઝઘડો કજીયે પણ થઈ જાય છે એ જ પ્રમાણે હાલમેલ શબ્દોને પણ નિંદા અપમાન સૂચક સમજવા. તેથી સાધુ અને સાવીએ હલગેલાદિ શબ્દથી સંબેધન કરવું નહી, આ શબ્દને
श्री मायागसूत्र:४
| SR No. | 006304 |
| Book Title | Agam 01 Ang 01 Aacharang Sutra Part 04 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 1199 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_acharang |
| File Size | 83 MB |