SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 480
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ मर्मप्रकाशिका टीका श्रुतस्कंध २ उ. ३ सू० ५६-५७ शय्येषणाध्ययननिरूपणम् ४६९ संस्तृतस्य फलकादि संस्तारकस्य अलाभेतु उत्कुटुको वा कुक्कुटासनः सन् , निषण्णो वा पद्मासनः सन् विहरेत् तिष्ठेत् इति 'चउत्था पडिमा' चतुर्थी प्रतिमा संस्तारकसंवन्धिनो अभिग्रह विशेषरूपा प्रतिज्ञा बोध्या ॥५६॥ मूलम्-इच्चेयाणं चउण्हं पडिमाणं अन्नयरं पडियजमाणे तं चेय जाव अन्नोन्नसमाहीए एवं च णं विहरति । सू० ५७॥ छाया-इत्येतासां चतसृणां प्रतिमानाम् अन्यतरां प्रतिमा प्रतिपद्यमानाः तच्चैव यावत् अन्योन्य समाहिताः एवञ्च खलु विहरन्ति ॥५७॥ टीका-उपर्युक्तासु प्रतिमासु एकां यां काश्चित प्रतिमा प्रतिपद्य समाहितः सन् उपाश्रये संवसेदित्याह-'इच्चेयाणं चउण्हं पडिमाण' इत्येतासाम् पूर्वोक्तानां चतसणां प्रतिमानां प्रतिज्ञारूपाणां मध्ये 'अण्णयरं पडिमं पडिवज्जमाणे' अन्यतराम्-कतराम् का कामपि प्रतिमा टासन करके या 'णिसज्जिए वा विहरेज्जा' पद्मासन लगाकर ध्यानादि करना चाहिये अर्थात् यथासंस्तृत पाटफलक वगैरह संथरा के नहीं मिलने पर कुक्कुट मुर्गा के समान आसन लगाकर अथवा पद्मासन करके ध्यान सामायिक का संपादन करना चाहिये और घुटने को चिबुक दाढी में सटाकर संकुचित होकर शयन करना चाहिये 'चउत्था पडिमा' इसप्रकार चौथी प्रतिज्ञारूप प्रतिमा अर्थात् संस्तारक सम्बंधी अभिग्रह विशेषरूप समझनी चाहिये ॥५६॥ ___ अब उन उपर्युक चार प्रतिज्ञाविशेषरूप प्रतिमाओं में जिस किसी भी प्रतिमाको स्वीकार करके समाहित होकर उपाश्रय में रहना चाहिये ऐसा बतलाते हैं टीकार्थ-'इच्चेयाणं चउण्हं पडिमाणं अण्णयरं पडिम पडियज्जमाणे तं चेवजाव'-इन पूर्वोक्त चार प्रतिमाओं से जिस किसी भी एक प्रतिमाको स्वीकार करते हुए 'तं चेव जाव' यावत् प्रतिमा को स्वीकार कर रहने वाले जिस किसी भी साधु का अनादर नहीं करते हुए ही 'अण्णोण्णसमाहिए' अन्योन्य समाहित अलाभे' ने पूर्ववत् पाथरेस दिसता२४ न भणे तो यह 'उक्कुडुए वा णिसज्जिए वा विहरेज्जा' ४४ासन शन 4441 पासन ४शन याना ४२ मध्ये अर्थात् યથા સંસ્કૃત પાટ ફલક વિગેરે સંસ્કારક ન મળે તે પૂર્વોક્ત આસન લગાવીને ધ્યાન સામાયિકનું સંપાદન કરવું અને ગઠણને દાઢીમાં લગાવીને સંકેચાઈને સુઈ જવું. આ પ્રમાણે જેથી પ્રતિજ્ઞારૂપ પ્રતિમા અર્થાત્ સંસ્તારક સંબંધી અભિગ્રહ વિશેષ રૂપ प्रतिभा समावी. ॥स. ५६॥ હવે એ ચાર પ્રતિજ્ઞા વિશેષરૂપ પ્રતિમાઓ પિકી કઈ એક પ્રતિમાને સ્વીકાર કરીને સમાહિત થઈને ઉપાશ્રયમાં રહેવા માટેનું કથન કરે છે – टीथ -'इच्चेयाणं चउण्हं पडिमाणं' ये पूरित चार प्रतिभागाभाथी 'अण्णयर पडिमं पडिवज्जमाणे' । ५y में प्रतिभाना स्वी२ ४रीन तं चेत्र जाव' यावत् प्रति श्री सागसूत्र :४
SR No.006304
Book TitleAgam 01 Ang 01 Aacharang Sutra Part 04 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1979
Total Pages1199
LanguageSanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_acharang
File Size83 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy