________________
| अथ चतुर्थाध्ययनस्य चतुर्थ उद्देशः ।
इहानन्तर तृतीयोदेशकेऽनवद्यतपो वर्णितम् । तच्च संयमव्यवस्थितस्यैव संपूर्णतया भवति, तस्मात् संयमं प्रतिबोधयितुं चतुर्थोदेशकं कथयन्नादौ गृहीतमव्रज्यस्य कर्तव्यमाह - ' आवीलए ' इत्यादि ।
मूलम् - आवीलए पवीलए निप्पलिए जहित्ता पुव्वसंजोगं हिच्चा उवसमं ॥ सू० १ ॥
छाया - आपीडयेत् प्रपीडयेत् निष्पीडयेत् त्यक्त्वा पूर्वसंयोगं हित्वा उपशमम् ॥ टीका -- पूर्वसंयोगं - पूर्वकालिकं मातापित्रादिसम्बन्धं, उपलक्षणात्पश्चात्संयोगं श्वशुरादिसम्बन्धमपि त्यक्त्वा, यद्वा- पूर्वः = अनादिभत्रसमायातत्वेन प्राक्तनोऽसंयमः, तेन सह संयोगः पूर्वसंयोगस्तं त्यक्त्वा, तथा-उपशमं कर्मोपशमकार॥ चौथे अध्ययनका चौथा उद्देश ॥
इसके पहिले तृतीय उद्देशक में निरवद्य-निर्दोष तप का वर्णन किया जा चुका है, परन्तु निर्दोष तप की आराधना संपूर्ण रीति से जब तक जीव संयम में स्थित नहीं हो सकता तब तक उससे नहीं हो सकती; अतः संयम को प्रतिबोधित करने के लिये इस चतुर्थ उद्देशक का प्रारम्भ किया जाता है । उसमें भी जिसने दीक्षा धारण की है, उसका सर्व प्रथम क्या कर्तव्य है ? इसका निरूपण सूत्रकार करते हैं - ' आवीलए ' इत्यादि ।
पूर्वकालिक - पूर्वकाल से सम्बन्ध रखनेवाले मातापिता आदि के तथा पश्चात्कालिक - श्वशुरादि के सम्बन्ध को, अथवा अनादि जन्मपरपरा से संबंधित होने के कारण प्राक्तन असंयम भाव के अभी तक के ચેાથા અધ્યયનના ચાથા ઉદ્દેશ.
આ પહેલાં ત્રીજા ઉદ્દેશમાં નિરવદ્ય-નિર્દોષ તપનું વર્ણન કરેલ છે, પરન્તુ નિર્દેષ તપની આરાધના સંપૂર્ણ રીતિથી જ્યાં સુધી જીવ સયમમાં સ્થિત નથી થતા ત્યાં સુધી થઇ શકતી નથી; માટે સંયમને પ્રતિમાધિત કરવાને માટે આ ચેાથા ઉદ્દેશના પ્રારંભ થાય છે. તેમાં પણ જેણે દીક્ષા ધારણ કરેલી છે. તેનુ સ प्रथम शु र्तव्य छे तेनु निश्या सूत्रार अरे छे-' आवीलए ' इत्यादि.
પૂર્વ કાળથી સંબંધ રાખનાર માતા પિતા આઢિના, તથા પછીના કાળમાં સબંધ રાખવાવાળા શ્વશુરાદિના સંબંધને, અથવા અનાદિ જન્મપર પરાથી સ``ધિત હાવાને કારણે પૂર્વકાલિક જે અસંયમભાવ છે તેના આજ સુધીના સબંધને છેડી
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર : ૨
