Page Text
________________
વિભાગ-૬ છોકરીએ કહ્યું, “મહારાણી, આપ કહ્યું, “દીકરી, તારી વાતને હું પાછી ઠેલી માગવાનું જ કહો છો તો હું એક માગણી શકીશ નહીં. હવે ફ્રાંસની સ્કૂલોમાં કરું છું, પણ તમે આપશો ને? માતૃભાષા ફ્રેન્ચ જ શીખવવામાં આવશે.
મહારાણીએ કહાં, નિઃસંકોચ, તને પણ હા, તારી આ માગણી માટે આખું વચન આપું છું કે તું જે માગીશ તે હું જરૂર ફ્રાંસ તારું ઉપકૃત રહેશે.' આપીશ”.
આ વાત અમને એટલા માટે યાદ છોકરીએ કહાં, “મહારાણી. અમે આવી કે માનવી પાસેથી માતૃભાષા પહેલા ફ્રેન્ચ ભાષા શીખ્યા હતા. ફ્રેન્ચ છીનવાઈ જાય તો એના મનની આઝાદી અમારી માતભાષા છે. એને બદલે હવે પણ છીનવાઈ જાય છે. એનું મન બીજા અમારે ફરજિયાત જર્મન ભાષા શીખવી દેશ અને બીજી સંસ્કૃતિની નજરે વિચારવા પડે છે. અમને અમારી ભાષા ગુમાવ્યાનું લાગે છે અને તેને પરિણામે એના વિચારે ઘણું દુઃખ છે. અમને ફ્રેન્ચ ભણવાની તક ગુલામ માનસના વિચારો બની જાય છે. આપો”
મહાત્મા ગાંધીજી અંગ્રેજી સારી પેઠે છોકરીની આ વાત સાંભળી મહારાણી જાણતા હતા. દક્ષિણ આફ્રિકામાં “ઈન્ડિયન સ્તબ્ધ થઈ ગયા. એમને તો હતું કે આ ઓપિનિયન” નામનું સામયિક ચલાવતા છોકરી મેવા-મીઠાઈની માગણી કરશે. હતા. તેમનાં અંગ્રેજીમાં લેખો આવતા હતા, રમકડાં માગશે, જ્યારે આપણે તો એવી છતાં તેમણે પોતાની આત્મકથા ગુજરાતીમાં વસ્તુ માગી કે જેનાથી જર્મનીનું અધિપત્ય લખવાનું પસંદ કર્યું. કારણ એટલું જ કે ઓછું થઈ જાય !
“મોક્ષ' જેવા શબ્દને અંગ્રેજીમાં મુકવો કઈ મહારાણીએ કહ્યું, “તેં આવું શા માટે ?
S9 રીતે. માતૃભાષા જ મનને અભિવાદન કરી માગ્યું ? મને તો એમ હતું કે તું કોઈ જ ચીજવસ્તુ માગીશ ? તારે વળી ભાષાની આજે આપણા દેશમાંથી માતભાષાને શી જરૂર?
વિદાય આપવામાં આવે છે. નિશાળોમાંથી છોકરીએ કહ્યું, “મહારાણી, અમે
છે ગુજરાતી ભાષાને રુખસદ અપાય છે. ગુલામ બન્યા છીએ, પરંતુ અમારી ભાષા અને
આ અંગ્રેજીના વર્ચસ્વને પરિણામે આપણી ગુમાવીને તો સાવ ગુલામના ગુલામ થઈ
ભાવનાઓ ભુલાઈ જશે. આપણાં મૂલ્યો ગયા છીએ. માટે અમને અમારી ભાષા
બદલાઈ જશે. આપણા ધર્મ અને આપો. માતૃભાષાની આઝાદી આપો.'
તત્ત્વજ્ઞાનનાં ગ્રંથો સમજવા મુશ્કેલ બનશે,
પણ આ બધાની ચિંતા કરનારું આજે કોઈ મહારાણી વચનબદ્ધ હતા. એમણે રે
• અમ છે ખરું?
૧૫
| SR No. | 006190 |
| Book Title | Kalapurna Sanskar Shibir |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Chittaprasannashreeji, Chittaranjanashreeji |
| Publisher | Kalapurna Sanskar Shibir |
| Publication Year | 2010 |
| Total Pages | 298 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 9 MB |