________________
દેવોએ હર્ષનો ધ્વનિ કર્યો. વાતાવરણમાં નવું યૌવન ઊભરાયું. નવોત્પન્ન એ ઇન્દ્રરાજની ચોમેર દેવો ખડા રહી ગયા !
ઈન્દ્રરાજે અતીત-જીવનને જોવા જાણવા, પોતાના અવધિજ્ઞાનનો ઉપયોગ મૂક્યો ને એ બોલી ઊઠ્યા :
ઓહ! હું તો ઉજ્જયિની પતિ! નરવાહન મારું નામ ! ભગવાન સાગરની મારી પર કૃપા ઊતરી કે એમણે મને મારો “મુક્તિ-કાળ જણાવ્યો ને પછી ભવતારણી પ્રવ્રયા આપી ! સંયમ-જીવન પૂર્ણ થતાં જ હું આ સ્વર્ગમાં ઉત્પન્ન થયો. રે ! દસ સાગરોપમનો વિરાટ-કાળ મારે હજી અહીંના આ સોનાના પિંજરામાં વિતાવવો પડશે! કેટલો બધો કાળ ! પિંજરમાં તો કોઈ મોહાતું નથી, પણ પિંજરના આ સોનાની મોહિનીથી જ, બધા બંધનને હસતે મોઢે સ્વીકારે છે ! આ બંધન લોખંડી છે. તૂટ્યું તૂટે નહિ, ખૂટું ખૂટે નહિ ! આ સોનામાં હું સ્નેહાઈ ન જાઉં, એ માટે મારે કોઈ અમૃત-આલંબન અહીં ખડું કરી દેવું જોઈએ, જેથી દસ સાગરોપમનો વિરાટ કાળ મારે માટે એકલો ભોગકાળ જ નહિ, પરંતુ ભક્તિકાળ પણ બની શકે !!
દેવરાજનું ધ્યાન સામે જ ખડા રહેલા દેવો તરફ ન હતું. દિવ્યસંગીત ભણી પણ એમના કાન ન હતા. વાતાવરણમાં માદકતા હતી, મોહિની હતી અને માધુરી હતી પણ દેવરાજનું મન તો અગોચરના કોઈ પ્રવાસે હતું. થોડી વાર થઈ ને દેવરાજ મનોમન બોલી ઊઠ્યા :
“ઓહ! મારું જીવન એકલું અંધકારમય જ નહિ નીવડે ! એમાં અજવાળી પૂનમ પણ પૂરબહારમાં ખીલશે. મારા ભાવિના ઉપકારીની ભક્તિ કાજે, ભગવાન નેમિનાથની અજબની મૂર્તિ હું સરજીશ ! અને એમનાં એ ગાન-તાન જ મારા અંધકારની અજવાળી કોર બની રહેશે દેવરાજ જાતને ધન્ય માની રહ્યા :
જેમનું તીર્થ મને સંસારના આ ભીષણ સાગરથી તારશે, એમની આ યત્કિંચિત્ ભક્તિ જ, મને એમનો ભેટો કરાવી આપશે, ધન્ય હું ! ગિરનારની ગૌરવગાથા છ ૮૯
