________________
૧૪૮ ]
[ આગમસાર
સાધુને લાગતા પાપનું, અને ઈગાલ, ધૂમ, ક્ષેત્રાતિકાંત (અતિકાંત–ઉલ્લંઘન કરવું, બહારનું) કાલાતિકાંત. માર્ગીતિકાંત, શાસ્ત્રાતિત (જિનાજ્ઞા વિરૂધની) એષણીય (સૂઝતી) ગવેષણ, સામુદાણુ આહારના અર્થનું નિરૂપણ છે. બીજામાં સુપ્રત્યાખ્યાન દુપ્રત્યાખ્યાનનું, અને જીવના શાશ્વત. અશાશ્વત સ્વરૂપનું કથન છે. ત્રીજામાં વનસ્પતિકાયની અનંતકાયનું કથન છે. તે ડુંગળી બટાટા વિ. વિ. કંદમૂળ સોયની અણી ઉપર રહે તેટલા કંદમૂળમાં અસંખ્યાતી શ્રેણી છે, અકેકી શ્રેણીમાં અસંખ્યાતા પ્રતર છે, અકેકા પ્રતરમાં અસંખ્યાતા ગેળા છે, અકેકા ગાળામાં અસંખ્યાતા શરીર, છે, અને અકેકા શરીરમાં અનંતા જીવ છે, એને “સાધારણ વનસ્પતિ” કહેવાય છે. તેના ભેદ જાણી તેની દયા પાળીએ. તે આ ભવ અને પરભવ નિરાબાધ પરમ સુખ પામીએ, આને બાદર નિગેદ કહી છે. તેનું જઘન્ય ને ઉત્કૃષ્ટ, આયુષ્ય અંતમુહૂર્તનું કહ્યું છે. એક અંતમુહૂર્તમાં સાધારણ વનસ્પતિ ૬૫૫૩૬ વાર ચેવે ને ઉપજે, વેશ્યાનુસાર કર્મ સંચયનું, વેદના નિર્જરાનું અને નારકીની શાતા–અશાતાનું કથન છે. ચેથામાં સંસારી જીવનું પાંચમામાં ખેચર (પક્ષી) ની ૩ ચેનિનું, છઠ્ઠામાં “અહીં આયુષ્ય બાંધે, ત્યાં ભેગવે, અહીં અ૯૫વેદના ત્યાં મહાવેદનાનું, આભેગી અણભેગીનું, ૧૮ પાપથી બંધાતા કઠેર કમબંધનું જીવ દયા રાખવાથી શાતા પ્રાપ્ત કરવાનું, દુઃખ દેવાથી દુઃખ પ્રાપ્ત કરવાનું, અને છઠ્ઠા આરાનું વર્ણન છે. સામામાં સંવૃત સાધુની ક્રિયાનું કામનું, અવધિજ્ઞાન ને પરમાવધિ જ્ઞાનનું, પરમાવધિ જ્ઞાની તે જ ભવે કેવળજ્ઞાન પામી મોક્ષ જાય, અને અસંસીની અકામ વેદનાનું કથન છે. આઠમામાં
