Page Text
________________
તીર્થંકરનો આત્મા જ્યાં સુધી સમકિત કે તીર્થંકર નામકર્મની નિકાચના ન કરે ત્યાં સુધી આપણા જેવો જ હોય તેમ કહીશું તો ખોટું નથી. પણ જ્યારે એ બોધિબીજ-સમકિત-સમ્યક્ત્વને પ્રાપ્ત કરે ત્યાર પછી પ્રગતિના પંથે વિચરે. તીર્થંકર પદની નિકાચનાના અવસરે તો સરાગ સંયમ આચરે અને જીવમાત્રને શાસનના અનુરાગી બનાવું તેવી ભાવદયાને હૃદયમંદિરમાં સ્થાપે. આઠ કર્મના બંધથી બને તેટલો અલિપ્ત રહે. *ચતુર્ગતિમાં જો ભ્રમણ કરવું પડે તો ચારે ગતિઓમાં ઉચ્ચગતિજાતિ-યોનીમાંજ જન્મે. આ છે એ પરમાત્મ દશાને પામનારા આત્માની અનુમોદનીય
કથા.
સમકિત એટલે સુદેવ-ગુરુ-ધર્મ ઉપર અટલ શ્રદ્ધા. સુદેવ-ગુરુ-ધર્મને હૃદય મંદિરમાં પધરાવવા જેટલા ઉત્તમ છે, તેથી વધારે ગુરુના હૃદયમાં સ્થાન પામવું દુષ્કર છે. બીજા શબ્દોમાં દેહ અને આત્માના ભેદજ્ઞાનને સમકિત કહેવું યોગ્ય છે. પરમાં સ્વની સમજ એ મિથ્યાત્વ અને સ્વમાં સ્વબુદ્ધિ એ સમકિત.
આ સંસારમાં ભટકતા જીવો સંસારીઓનું શરણું લેવા લલચાય છે. પણ સ્વાર્થથી ભરેલા સંબંધિઓનું શરણું ઘણું જ નાજુક કાચના વાસણ જેવું હોય છે. ક્યારે એ તૂટી જાય, છૂટી જાય, વિમુખ થઈ જાય તેનો ભરોસો નહિં. જ્યારે અરિહંત પરમાત્માનું શરણું અખંડ અવિનાશી છે. જે જે આત્માઓએ અરિહંતનું શરણું લીધું છે. તેનો ભવ નિસ્તાર થયો સમજવો.
અરિહંતનું શરણું સમ્યગ્ જ્ઞાનની વૃધ્ધિ કરાવે,
સિદ્ધનું શરણું સમ્યગ્ દર્શનના સહારે જન્મમરણ કાપે, સાધુનું શરણું સમ્યગ્ ચારિત્ર દ્વારા પાપથી બચાવે, ધર્મનું શરણું સમ્યક્ તપનાં કારણે કર્મ રહિત કરે.
દા.ત. પહેલા દેવલોકનો દેવ અવધિજ્ઞાનથી પોતાનાથી વધુ ઋદ્ધિ-સિદ્ધિવાળા બીજા દેવલોકના ઈન્દ્રને જૂએ છે. આ વાત જાણી ઈર્ષાથી એ દેવને અપમાનીત કરવાની તેની ભાવના થઈ. તેથી પોતાની મર્યાદા ઓળંગી એ બીજા દેવલોકમાં ગયો. ત્યાં અયોગ્ય પ્રવૃત્તિ કરવા લાગ્યો. તેથી ઈન્દ્રે તેનો પડકાર કરી પોતાની પાસે રહેલ વજ તેની ઉપર ફેક્યું. પરિણામે ડરીને એ દેવ ભાગીને બચવા માટે પ્રયત્ન કરે છે. પણ વજ્ર તેનો પીછો છોડતું નથી. અંતે બચવા માટે એ પ્રભુવીરનું શરણું લે છે. આ દેવને પ્રભુના શરણે જવાથી ઈન્દ્ર પોતાનું વજ પાછું ખેચી લે છે. આ છે તીર્થંકર-અરિહંતના શરણનો પ્રભાવ.
* ભ. મહાવીરે ૨૭ ભવમાં મનુષ્ય-૧૪, દેવ-૧૦, નરક-૨, તિર્યંચ-૧ એમ ચારેગતિમાં ભ્રમણ કર્યું હતું. છૂટકારો.
૫
| SR No. | 006144 |
| Book Title | Ghadvaiya |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Harishbhadravijay |
| Publisher | Navjivan Granthmala |
| Publication Year | 2009 |
| Total Pages | 198 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 6 MB |