Page Text
________________
કથાકાર'
ચરણ-તેરમું
સલ્કથી... [ શ્લોક : |
(નાસઈ વિવેગરયાં અસુહ કહાસંગકલસિરમણરસ |
જ ધર્મો વિવેગસારો િસક્કહો હોજ ધમ્મથી પરવા ભાવાર્થ :
અશુભ કથાઓના સંગથી કલુષિત થયેલા ચિત્તવાળા જીવ વિવેકરત્નને ગુમાવે છે. જ્યારે સત્યથી વિવેકરને પ્રાપ્ત કરે છે. હકીકતમાં ધર્મ એ વિવેકની પ્રધાનતાવાળો માર્ગ છે. તેથી ઘર્મના અર્થીએ સત્કથી-શુભ કથાવાળા (બોલવામાં-સાંભળવામાં) થવું જોઈએ. ઘર્મ માટે સત્કથી જ યોગ્ય સમજવો. (૨૦) વિવેચન :]
કથા ધર્મીને પ્રોત્સાહિત-ઉત્સાહિત કરે. પુણ્ય બંધાવે. જ્યારે વ્યથા પોતે ભૂલે ને બીજાને પણ ભૂલાવે. પાપ બંધાવે.
ઘર્મ એક એવી અનુકરણીય, અનુમોદનીય પ્રવૃત્તિ છે કે, એ તમારો જો ભૂતકાળ સારો હોય તો તમારા વર્તમાનને ભવિષ્યકાળને સુધારવા સમર્થ છે. એટલે વર્તમાનમાં તમે ધર્માનુરાગી હો તો તમારું ભાવિ સુધરે. આવી પ્રરૂપણા તીર્થંકર પરમાત્માઓએ જીવ માત્રના કલ્યાણ માટે કરી છે. સાથોસાથ આદર્શરૂપે જે જે પુણ્યશાળી આત્માઓએ આ આરાધના કરી છે તે દરેક આત્માની વાતો અનુભવો કથા સ્વરૂપે કથાનુયોગમાં બતાડી પણ છે. માટે જ ઘર્મની વાતો જાણવી, સમજવી, સાંભળવી જરૂરી છે.
એક આત્મા આત્મકલ્યાણની બદ્ધિથી શદ્ધ અધ્યવસાયે ધર્મ કરે છે. તે જોઈ બીજા કથાદિ દ્વારા તે રીતે કરવા માટેની પ્રેરણા મેળવે છે. એટલું જ નહિ પણ જેઓએ ભવિષ્યમાં અથવા વર્તમાનમાં ઘર્મ કરવાના પ્લાન કર્યા હોય તે સર્વની અનુમોદના કરી ધન્ય પણ થાય છે. આ રીતે સત્કથી અજ્ઞાનતાને દૂર કરે, જીવનમાં અજવાળું પાથરે પણ નિંદક, માયા મૃષાવાદી યા પર પરિવાદનો સંગી હોય તો તે આત્મા પોતાની અજ્ઞાનતામાં વધારો કરે. ગાઢ અંધકારમાં જીવનનો કલ્યાણમાર્ગ ભૂલી જાય. વિનય, વિવેક રત્ન ખોવાઈ નાશ પામી જાય. પોતાના હાથે જ પોતાનું અહિત કરી બેસે.
જૈનદર્શનમાં અનુયોગ ચાર દર્શાવ્યા છે. (૧) દ્રવ્યાનુયોગ, (૨) ગણિતાનુયોગ, (૩) ચરણકરણાનુ યોગ અને (૪) કથાનુયોગ. આ ચારે અનુયોગ દ્વારા જિજ્ઞાસુ બાહ્ય-અત્યંતર રીતે આત્મધર્મ જાણી-સમજી સર્વસ્વ સાધવા નિમિત્તરૂપ પુરુષાર્થી બને.
(ઉપાસક દશા આગમમાં ૧૦ આદર્શ શ્રાવકોના ચરિત્ર છે.) ૬૮
| SR No. | 006142 |
| Book Title | Dharm Mahelna 21 Pagathiya |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Harishbhadravijay |
| Publisher | Navjivan Granthmala |
| Publication Year | 2005 |
| Total Pages | 158 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 18 MB |