________________
(૯૧)
સ્વપ્ન દ્રવ્ય પારણાનું દ્રવ્ય દેવદ્રવ્ય જ છે.
આ વાત સમજવા માટે કલ્યાણકોને સમજવા જરૂરી છે. ચોર્યાશી લાખજીવાયોનિમાં મનુષ્ય અને તે પણ કર્મભૂમિના મનુષ્યો પૈકી શ્રી તીર્થંકર હોય છે.
શ્રી જિનશાસનમાં શ્રી તીર્થંકરદેવની ભક્તિ એટલી બધી નિકાચિત હોય છે, કે તેમનાં જ પાંચે પ્રસંગોએ (શ્રી ચ્યવન, જન્મદિક્ષા-કેવળ-મોક્ષ) ચૌદ રજ્જુલોકનાં દરેક જીવોને એકી સાથે શાતા ઉપજે છે. તદ્મવે મોક્ષે જનાર અન્ય ચૌદ લિંગના જીવોના તથા શ્રી ગણધર ભગવંત પ્રમુખનાં પ્રસંગોએ આ પાંચે કલ્યાણકોમાંથી એક પણ કલ્યાણક થતું નથી. માટે પંદર લિંગ પૈકી શ્રી તીર્થંકર એક જ લિંગ એવું છે, કે જેના મહામંગળકારી પાંચ કલ્યાણકો એક જ ભવમાં થાય છે, અને તે મહામંગળકારી શુભ પ્રસંગે ચૌદ રજ્જુલોકનાં સર્વે જીવોને સાતા ઉપજે છે. એ કલ્યાણકોની મહત્તાને આભારી છે.
ચોર્યાશી લ ખ જીવયોનિમાં એક જ શ્રી તીર્થંકર પરમાત્માના શ્રી ચ્યવન સમયે ૬ શ્રી તીર્થંકરના માતાજી ચૌદ મહાસ્વપ્નો જુવે છે. બીજા પુરુષો રસટલે ચક્રવર્તિ આદિની માતા આ ચૌદ સ્વપ્નો જુએ છે, પણ ઝાંખા જૂવે છે. તદ્ભવે મોક્ષે જનાર અન્ય ચૌદ લિંગોના જીવોની માતાઓ સ્વપ્નો જોતી નથી.
કલ્યાણકો પાંચ જ છે. ચારે નહિ, અને છ એ નહિ ચ્યવન કલ્યાણકને શ્રી જનશાસનમાં મતાન્તર વિના ‘કલ્યાણક’ જ કહ્યું છે.
તો શ્રી ચ્યવન કલ્યાણક સૂચિત સ્વપ્ન નિમિત્તે થનાર બોલીની રકમ શ્રી તીર્થંકર ભગવન્ત નિમિત્તે જ છે, એટલે તે દ્રવ્ય (રકમ) દેવદ્રવ્ય જ છે.
