________________
કઇ રીતે ઉપર લાવી શકાય ? તે વિજ્ઞાને શોધી કાઢ્યું. પછી તેની અસર ? પીવાના પાણીના મુદ્દે યુદ્ધો ફાટી નીકળે તેવી તીવ્ર કટોકટી ઊભી થઇ.
ખનિજોના વિવિધ ઉપયોગો રજૂ થયા. પછી તેની અસર ? પર્યાવરણશાસ્ત્રીઓને પૂછો.
પેટમાં બાળક છે... કે બાળકી ? તેની આગોતરી જાણકારી અપાવતા સાધનો ઉપલબ્ધ થયા. તેની અસર જગજાહેર છે.
દરિયાના કયા ભાગમાં માછલા ચિક્કાર છે તેની ભાળ મળવા માંડી અને મચ્છીમારી દ્વારા દરિયાને વાંઝિયો બનાવવાની પ્રક્રિયા આરંભાઇ ગઇ.
હજારો માઇલ દૂર શું થઇ રહ્યું છે ? તેનું જીવંત પ્રસારણ દિવાનખાના સુધી કરી આપતી સેટેલાઇટ શક્તિ સક્રિય થઇ. પરિણામે, માણસના ખોળિયે રાક્ષસો પાકતા ગયા. હિંસા અને દુરાચારે માઝા મૂકી દીધી.
લોખંડનાં સાધનોના જોડાણની તાકાતનો પરિચય વિજ્ઞાન કરાવ્યો. યંત્રો બન્યા અને માણસ યંત્રવત્ જડ બનતો ગયો. ઉત્પાદન વધતું ગયું, માલનું અને બેકારીનું.
પ્રદાન અંગે વિજ્ઞાને ઘણું કરી દેખાડ્યું છે પણ અસર અંગે તેનું મોં નીચું છે. પ્રદાન મુખ્ય બને ને અસર ગૌણ બને ત્યારે શિક્ષણ શૂન્યતા સર્જે છે.
ઇન્ટરનેટ અને સાયબર ટેકનોલોજીએ ટીનએજર્સને ઘણું બધું કરતા કરી મૂક્યા છે. “પ્રદાન' ની ઉત્તેજનાએ “અસર' કેવી ઉપજાવી છે તે હવે અંધજન પ્રત્યક્ષ છે. શિક્ષણની આ વર્તમાન વ્યવસ્થાનું શીર્ષાસન નહીં થાય તો આવનારા દાયકામાં સમગ્ર સમાજવ્યવસ્થાનું શીર્ષાસન થઇ ગયું હશે અને ત્યારે સમાજનું સ્વરૂપ અત્યંત જુગુપ્સાપાત્ર બન્યા વગર રહેશે નહીં.
આ ઓછું હોય તેમ હજી તો બાળવયને અનુચિત એવા વિષયોનું શિક્ષણ આપવાની હિમાયત થઇ રહી છે. રિએક્શન આવ્યા પછી પણ તે જ દવાના ડોઝ વધારે રાખે તેવા ચિકિત્સક્સે આપણે કહીશું ?
ને શિક્ષણની સોનોગ્રાફી
