________________
'શ્રી ગિરનાર મહાતીર્થની
૯૯ યાત્રાની વિધિ
શ્રી ગિરનાર મહાતીર્થ જ્યાં પૂર્વે અનંતા તીર્થકરોના લ્યાણક, વર્તમાન ચોવીશીના બાવીશમા બાલબ્રહ્મચારી નેમનાથ પરમાત્માના દીક્ષા-કેવળજ્ઞાન અને મોક્ષ કલ્યાણક દ્વારા આ પુનિતભૂમિ પાવનકારી બનેલ છે. આવતી ચોવીશીના ૨૪ તીર્થકરો મોક્ષે જ્યાના, આ મહાતીર્થની ૯૯ યાત્રાની વિધિ માટે શાસ્ત્રોમાં વિશેષ કોઈ ઉલ્લેખ આવતો નથી. પરંતુ પશ્ચિમ ભારતમાં તીર્થકરોના માત્ર આત્રણ કલ્યાણકો જથવા પામ્યા હોવાથી તે મહાલ્યાણકારી ભૂમિના દર્શન-પૂક્ત અને સ્પર્શ દ્વારા અનેક ભવ્યક્તો આત્મલ્યાણની આરાધનામાં વિશેષ વેગ લાવી શકે તે માટે પુષ્ટ આલંબન સ્વરૂપે ગિરનાર ગિરિવરની ૯૯ યાત્રાનું આયોક્ન કરાય છે. વર્તમાન પરિસ્થિતિને અનુલક્ષીને નીચે મુજબ યાત્રા કરી શકાય.
* ગિરનારના પાંચ ચૈત્યવંદન તથા ૯૯ યાત્રાની સમજ -
૧) તળેટીમાં. ૨) તળેટીમાં પાંચ પગથિયે નેમિનાથ પરમાત્માની ચરણપાદુકા સન્મુખ. ૩) પછી યાત્રા કરી દાદાની પ્રથમ ટુંકે, મૂળનાયક સન્મુખ. ૪) મૂળ દેરાસર પાછળ આદિનાથના દેરાસરે .
અમિઝરા પાર્શ્વનાથનું ચૈત્યવંદન કરવું અથવા નેમિનાથ પરમાત્માના પગલાનું ચૈત્યવંદન કરવું. ત્યાંથી સહસાવન (દીક્ષા-કેવળજ્ઞાન કલ્યાણક), અથવા તળેટી આવતાં પ્રથમયાત્રા પૂર્ણ થયેલ કહેવાય. પછી પાછા યતળેટીથી અથવા સહસાવનથી ઉપર ચડતાં પૂર્વમુબ બે ચૈત્યવંદન કરી યાત્રા કરીને દાદાની ટુંકે દર્શન ચૈત્યવંદન કરી નીચે ઉતરતા બીજી યાત્રા થઈ ગણાય ક્રમશઃ આ મુજબ ૧૮ વખત દાદાની ટૂંક્ની સ્પર્શના કરવી આવશ્યક છે.
* નિત્ય આરાધના -
(૧) ઉભયટંક પ્રતિક્રમણ. (૨) ક્નિપૂજા તથા ઓછુામાં ઓછું એક વખત દાદાનું દેવવંદન. (૩) ઓછામાં ઓછું એકાસણાનું પચ્ચકખાણ. (૪) ભૂમિ સંથારો. (૫) દરેક યાત્રામાં મૂળનાયકની ૩ પ્રદક્ષિણા.
૨૬૩
