________________
૧૩
ભદ્રાની ભાંડણ લીલા અનેક વાતે તેમણે શીખવી. અને ભીમસેનને તે પછી ઉઘરાણના કામે મેકલવા માંડશે. - વેપારમાં ઉઘરાણીનું કામ ઘણું કઠિન હોય છે. ચડી ગયેલી ઉઘરાણીઓને વસુલ કરતાં શેઠિયાઓને નવ નેજા થાય છે. આ માટે માણસને એકના એક સ્થળે અનેક ધક્કા ખાવા પડે છે. માણસની રાહ જોઈ બેટી થવું પડે છે. તેમણે સમજાવવા પડે, તેમને આકરાં વેણ પણ સંભળાવવાં પડે છે.”
લક્ષ્મીપતિ શેઠની નગરમાં ઘણી ઉઘરાણી બાકી હતી. કેટલીક તે મહિનાઓ અને વરસોથી હજી વસુલ નહોતી થઈશેઠ ભીમસેનને જ બે ચાર જગાએ મેકલતા.
ભીમસેન ત્યાં જતો ને ખાલી હાથે પાછા ફરતા. એક દમડીની પણ ઉઘરાણી તે વસુલ કરી શકતા નહિ. અને એ. કયાંથી કરી શકે ? સ્વભાવથી જ તે શરમાળ પ્રકૃતિને હતે. તેમાંય માંગતા તે તેનું માથું વઢાઈ જતું હતું.
જ્યાં એ જતે ત્યાં એ માત્ર આટલું જ કહે : મારા શેઠે પૈસા મંગાવ્યા છે. ઘણી રકમ તમારી પાસે તેમને લેવાની નીકળે છે. તે એ આપીને મારા શેઠ ઉપર ઉપકાર કરે.”
આવી નમ્ર વાણી કેણ સાંભળે? સૌ તેની પાછળથી. મજાક કરતાં અને અવારનવાર ધક્કા ખવડાવતા.
ઘણા દિવસ સુધી એક પણ દમડી છૂટી ન થઈ એટલે શેઠને મિજાજ ગયે. આખર તે એ વેપારી ને ? વેપારી વાણિયે બધી જ ગણત્રી મૂકે. ભીમસેન ને તેના કુટુંબ
