Page Text
________________
બન્ધ છત્રીશી–ભાષાન્તર. [૧૧૧] અબન્ધક છે, અને બીજા સમયમાં વર્તતા છે સર્વબન્ધક છે, માટે આ બીજા સમયમાં વર્તનારા છ સંબંધિ સબન્ધકને
થાય. એમાં પહેલો સમય ત્રસનાડીની બહારની દિશિમાંથી ત્રસનાડીમાં પ્રવેશ કરવાને, બીજો સમય ત્રસનાડીમાં ઊર્ધ્વદિશિગમનનો અને ત્રીજો સમય સન્મુખદિશિગત ઉત્પત્તિસ્થાનમાં પ્રવેશ. એમ ૩ સમયની દ્વિવક્રાગતિ થાય છે.
રૂ ત્રિવત્તિ -ત્રસનાડી બહાર અલોકની વિદિશામાંથી ઊર્વલોકમાં ત્રસનાડી બહાર દિશિમાં ઉત્પન્ન થાય, અથવા અલકમાં ત્રનાડી બહાર દિશિમાં રહેલે જીવ ઊર્વકમાં ત્રસનાડી બહાર વિદિશિમાં ઉત્પન્ન થાય, પુનઃ એજ બે પ્રકારે ઊર્વલકથી અલોકમાં ઉત્પન્ન થાય તે એ ચાર ભાગે ત્રિવક્રાગતિ થાય છે.
૪ ચતુર્વતિ -અધોલકમાં ત્રસનાડી બહાર વિદિશામાં રહેલો જીવ ઊર્વકમાં ત્રસનાડી બહાર વિદિશામાં ઉત્પન્ન થાય, અથવા ઊર્વકમાં ત્રસનાડી બહાર વિદિશામાં રહેલો જીવ અધેલકમાં ત્રસનાડી બહાર વિદિશામાં ઉત્પન્ન થાય ત્યારે પાંચ સમય પ્રમાણ ચતુર્વક્રાગતિ થાય.
પ્રશ્ન –જે એ પ્રમાણે ૧ જુગતિ અને ૪ પ્રકારની વક્રગતિ છે તે આ ગાથામાં ૧ જુગતિ અને બે પ્રકારની વક્રગતિજ કેમ કહી ?
ઉત્તર–આ ચાલુ સંબંધમાં ઔદારિકના સર્વબન્ધકેથી ઔદારિકના અબધૂને વિશેષાધિક સિદ્ધકરવા માટે એ ત્રણ પ્રકારની ગતિજ ઉપયોગી થાય છે, માટે. અને ચાર અથવા પાંચ સમયવાળી વિગ્રહગતિની ગણત્રી કરતાં અબધેક જી (સર્વબલ્પકથી) સંખ્યાતગુણું થઈ જાય છે, એ વાત આગળ ૧૦ મી ૧૧ મી ગાથામાંજ કહેશે, પરંતુ સંખ્યાતગુણ થવાથી વિરોધ શું આવે છે ? તે અભિપ્રાય તે શ્રી ગ્રંથકાર ભગવાન જાણે. વૃત્તિકર્તાએ શ્રી ભગવતી સૂત્રમાં તેમજ આ પ્રકરણમાં પણ કોઈ ખુલાસા સ્પષ્ટ નથી કર્યો. પરંતુ શ્રી વિશેષાવશ્યકમાં એ બે ગતિને ન ગ્રહણ કરવાના વિષયને લગતે ઔદાના જઘ૦ સંધાત પારશિષ્ટને કાળ કહેવાના પ્રસંગમાં એ બે ગતિ ન ગ્રહણ કરવાનું કારણ શ્રી વૃત્તિકાર ભગવાને કિંચિત કહ્યું છે તે વિષય આગળ “ વધુનું વિશેષ સ્વરૂપ ” એ પ્રકરણમાં ટાટમાં શ્રી વિશેષાવશ્યકસૂત્રની વૃત્તિને પાઠ લખીને દાખલ કર્યો છે ત્યાં જોઈ લેવો.
| SR No. | 006019 |
| Book Title | Shattrinshika Chatushka Prakaranam |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dharmvijay |
| Publisher | Lalchand Nandlal Vakil |
| Publication Year | 1934 |
| Total Pages | 304 |
| Language | Gujarati, Sanskrit |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 20 MB |