________________
ઉપદેશવાણી
તો થવાના જ. જાગ્રત અવસ્થામાં સ્થૂળ શરીર સ્થૂળ નામરૂપોને અનુભવે છે. સ્વપ્નાવસ્થામાં માનસ શરીર માનસસૃષ્ટિને એનાં વિવિધ નામરૂપોમાં અનુભવે છે. સુષુપ્તિ અવસ્થામાં શરીરાત્મભાવ ચાલ્યો જવાથી કશા અનુભવો થતા નથી. આ જ પ્રમાણે ઉચ્ચતમ અવસ્થામાં બ્રહ્માત્મભાવ, દરેક વસ્તુ સાથે માણસની સંવાદિતા એકાત્મતા સાથે છે, પછી આત્મા સિવાય કશું રહેતું નથી.
૮૮. જલાભેદ્ય આવરણથી મઢી હોવા છતાંય મીઠાની પૂતળી સાગરમાં ડુબાડીએ તો ટકતી નથી ! શરીર એ જલાભેદ્ય આવરણ છે. તમે તમારા પોતાના આત્માને ભૂલી જવાથી વિષયો જુઓ છો. જો તમે તમારા આત્માને ધારણા કરી રહો, તો તમને વિષયરૂપ સૃષ્ટિ દેખાશે નહીં.
૮૯. એક રીતે જ્ઞાની અને બાળક સરખો છે. કોઈ બનાવ બની રહે ત્યાં સુધી જ બાળકને એમાં રસ રહે છે. તે બની ગયા પછી બાળક એ વિશે વિચારતો નથી. આથી સ્પષ્ટ થાય છે કે બાળકો એના કશા સંસ્કારો પોતાના મનમાં રાખતાં નથી. બાળકો પર એની કશી માનસિક અસર થતી નથી. ઋષિ માટે પણ આવું જ હોય છે.
૯૦. કેટલાક વ્યાઘ્રચર્મ, ઊન, મૃગચર્મ વગેરે મિલકતો અને એનાં પરિણામોવાળા છે. તેઓ યોગશાસ્ત્રના ગ્રંથોમાં એનો સંબંધ બતાવે છે. તેની ચુંબકીય અસરો વિશે વાતો કરે છે. પણ જ્ઞાનમાર્ગ માટે એ બધું નગણ્ય છે. આસનનો ખરો અર્થ આત્માની સ્થિરતા અને કેન્દ્રીભૂતતા છે. એ આંતરિક છે. કેટલાક એને બાહ્ય સ્થિતિ સમજે છે.
-
૫૭
