________________
ગાથા-૯૬] .
– [૨૯૩
પોતાના દૈનિક જીવનમાં પણ કરતો હોય છે પરંતુ દરેક વ્યક્તિને પોતાનો ઉપકાર માનતો નથી. ખરેખર જીવાદિ તત્ત્વોના પ્રરૂપક ગ્રંથો આપણા પરમ ઉપકારી છે. મોક્ષમાર્ગમાં સાચા દેવ-શાસ્ત્રગુરુના ઉપકારનું મહત્વ અપાર છે. તેથી વીતરાગી દેવ-શાસ્ત્રગુરુને મોક્ષમાર્ગમાં ઉપકારી તથા આત્માના હિતકારી સમજવા એ કાર્યકારી છે. જીવાદિ શબ્દમાં જ્ઞાન નથી પણ આત્મામાં જ્ઞાન છે. તેથી “આત્મા' શબ્દમાં ગર્ભિત ભાવને પકડવા જોઈએ. જીવાદિતત્ત્વને જાણવા છતાં મોક્ષ નહિ પ્રગટે તો પૂર્વે કરેલી મહેનત વ્યર્થ જશે તેથી શિષ્યને આત્મા કરતા મોક્ષ મેળવવાની તાલાવેલી વધી છે. એ જ કારણ છે કે આત્માર્થી કરતા મુમુક્ષુની સંખ્યા વધુ હોય છે.
પાંચે ઉતરથી થયું, સમાધાન સર્વાગ; સમજું મોહપાય તો, ઉદય ઉદય સદ્ભાગ્ય. ૯૬ શિષ્યને પાંચ શંકાના ઉત્તરથી પુર્ણ સમાધાન થયું છે તથા છઠ્ઠા પદને પણ સમજવાની અત્યંત તાલાવેલી છે. “ઉદય ઉદય સદ્ભાગ્ય પરથી સમજી શકાય છે કે શિષ્યને સદ્ગુરુની તથા સદ્ગુરુદ્વારા પ્રાપ્ત થયેલા સમાધાનની વચનાતીત મહિમા છે. પાંચ પદ સમજ્યા હોવાથી પાંચ પદની સમજણનો જ શિષ્ય સ્વીકાર કરે છે અને છઠ્ઠા પદની અજ્ઞાનતાને લીધે ઉત્પન થતી શંકાનો પણ સ્વીકાર કરે છે. આ કાળમાં એવા પ્રામાણિક શિષ્ય પણ મળતાં નથી, કે જે પોતાની દશાને યથાર્થરૂપે ગુરુ સમક્ષ વ્યક્ત કરે. અહીં તો એક પદનો ઉત્તર મળે તો પાંચ પદના ઉત્તર પોતાની રીતે શોધવાની
