________________
એકવીશ વર્ષની વયે બગસરા મુકામે પૂજ્યશ્રી રતનદેવી સાથે લગ્નસંબંધે જોડાયા. ત્યારબાદ બે વર્ષ પછી માતુશ્રી પ્રેમબાના અવસાનથી બાળપણના સંસ્મરણો તાજાં થતાં, સત્યની શોધની તાલાવેલી જાગૃત થતાં ‘ગીતાજી’નું વાંચન શરૂ કર્યું. એ સાથે જ રામાયણ, મહાભારત, શિવપુરાણ, શ્રીમદ્ ભાગવત, ભાષાંતર, ઉપનિષદો આદિ ગ્રંથોના અધ્યયનમાં વ્યસ્ત રહેવા લાગ્યા. એ દરમિયાનમાં પંચીકરણ નામનો અમૂલ્ય ગ્રંથ હાથ લાગી જતાં તેનો ખૂબ જ ઊંડાણથી અભ્યાસ કર્યો, જેના પરિણામે તેઓશ્રી વૈરાગ્યના રંગે રંગાઈ ગયા. આત્મદર્શનની તાલાવેલીમાં યમ, નિયમ, વ્રતથી યુક્ત ધ્યાન સમાધિમય જીવન જીવવા લાગ્યા. ફક્ત દુગ્ધાહાર અને મોનપાલન વ્રતપૂર્વક માસ, બે માસના ઉપવાસ પણ કરતા હતા. આવું આઠ-દશ વર્ષનું તપોમય જીવન જીવવા છતાં કર્મોએ કોઈ યારી આપી નહિ અને લક્ષિત આત્મદર્શનની પ્યાસ અધૂરી જ રહી. છતાં હિંમત ન હારતાં, નિરાશ નહિ થતાં, ધૈર્ય ધારણ કરી સતત આત્મમંથન કરવા લાગ્યા. અંતે આત્મદર્શનની પ્યાસને સંતાષવા સર્વસંગ પરિત્યાગ કરી સંન્યાસના માર્ગે વિચરણ કરવા વિચાર્યું કે જેથી એકાંત અસંગ મૌન સાધના થઈ શકે. આ અવસરે ધર્મપત્નીશ્રી રતનદેવીએ સૂચન કર્યું કે સંન્યાસ લેવા કરતાં એકવાર સોનગઢ જઈને કાનજીસ્વામી પાસેથી તેમનું માર્ગદર્શન લ્યો !
ગૃહસ્થાવસ્થામાં પણ સંન્યાસી જેવું જ જીવન જીવનારા તેઓશ્રી પત્નીના પ્રેર્યા જટાધારી લાંબી લાંબી દાઢી ધરાવનારા, ચાખડી પહેરી પગપાળા જ સોનગઢ મુકામે શ્રી કાનજીસ્વામીના આશ્રમે પહોંચ્યા.
10
