________________
ગાથા-૧૭]
–
[૭૩
અશાની જેવો તીવ્ર કષાય નહિ હોવાથી સંઘર્ષ કરતા નથી અને પોતાની હાર સ્વીકારી લે છે. અજ્ઞાની સમક્ષ જ્ઞાનીની હાર એ જ જ્ઞાનીની વાસ્તવિક જીત છે.
આમ, જે જીવ સદ્ગુરુ તરફ લક્ષ્ય કરે છે એટલે ગુરુના વચનોને લક્ષ્યમાં લે છે, તે જીવ સમકિત પામે છે. સમકિતનો અર્થ સમ્યગ્દર્શનજ્ઞાન-ચારિત્રની એકતા સમજવો. પ્રત્યક્ષ સદ્ગુરુ પાસે જઈને જીવ પોતાનો અનુભવ વર્ણવે છે. જો કે આત્માનુભવ વચન અગોચર છે, છતાં એવું પણ વચનમાં આવ્યું, તેથી તેને આહલાદ્ સ્વરૂપ વચન અગોચર આનંદ કહ્યો છે. તેના સમકિતને પ્રત્યક્ષ સદ્ગુરુ પ્રમાણિત કરે છે. - જીવને સમકિત થતાં જગતનો કોઈ પણ પરપદાર્થ સુખ કે દુઃખનું કારણ લાગતો નથી. ચતુર્થ ગુણસ્થાનવત જીવને ચારિત્ર સંબંધી અશુદ્ધતા હોવા છતાં પણ, શ્રદ્ધાળુણની પર્યાય પરિપુર્ણ શુદ્ધ હોય છે. શ્રદ્ધાગુણની પર્યાયનું પરિપૂર્ણ શુદ્ધ થવું એટલે મોક્ષમાર્ગ અને આત્મદ્રવ્યની સમસ્ત પર્યાયનું શુદ્ધ થવું એટલે મોક્ષ.
આમ, પ્રત્યક્ષ સદ્ગુરુના યોગમાં સમકિત પામી લેવું જોઈએ. પ્રત્યક્ષ સદૈવ કે સદ્ગુરુના ઉપદેશના નિમિત્તથી, જે સમ્યગ્દર્શન પ્રગટે, તેને અધિગમજ સમ્યગદર્શન કહેવાય તથા જે સમ્યગ્દર્શન પરોક્ષદેવ અથવા ગુરુના નિમિત્તથી થાય તેને નૈસર્ગિક સમ્યગ્દર્શન કહેવાય.
એનો અર્થ એમ છે કે સમ્યગ્દર્શન એ મિથ્યાદી જીવના ઉપદેશથી તો થતું નથી પરંતુ સમ્યગ્દર્શનની પ્રાપ્તિમાં મિથ્યાદિષ્ટીનો
