________________
દિવ્ય દષ્ટિ
૧૩૫
કબાટમાં વરતુ મૂકેલી હોય પણ ચાવી આપણું હાથમાં ન હોય તે વસ્તુ જોઈએ ત્યારે ન મળે. રસોડામાં સુંદર વાનગી બનાવેલી હોય, એની સેડમ બહાર આવતી હોય પણ રસે તાળું દઈ ચાવી લઈ બહાર ચાલ્યા ગયા હોય તે વસ્તુ આપણી હોવા છતાં અવસરે આપણને મળતી નથી. કઈ પણ વસ્તુ પ્રાપ્ત કરવા એની ચાવી જેએ.
અમરત્વ અભયના ઓરડામાં છે પણ અભયની ચાવી જે વીતરાગતા છે તે આપણી પાસે નથી. વીતરાગતા વિના અભયનાં દ્વાર કઈ રીતે ખૂલે? આપણે રાગના હાથમાં રમી રહ્યા છીએ. પરાધીન છીએ.. સ્વાધીન નથી અને સ્વાધીનતા વિના સુખ સવાને ય કયાં છે? ધારો કે તમે સેઇફ ડિઝિટ–ફટમાં. રૂપિયાની થેલીઓ મૂકી છે. રૂપિયાની તમારે એકદમ જરૂર પડી. ઘેરથી લેવા નીકળ્યા, પણ રસ્તામાં હુલ્લડ ફાટી નીકળ્યું. તો સેઈફમાં મૂકેલા તમારા રૂપિયા અવસરે તમારે શા કામના? પરાધીનતાના કારણે તમારી વસ્તુ તમારી નથી. - આજે આપણે નિર્ભય થઈને ફરીએ છીએ પણ તે અભય આપણે નથી, બીજાને લીધે અભય છીએ. જેમ પાકિસ્તાન અમેરિકાના બળ ઉપર કૂદે છે, પણ તે પિતાનું નથી. પારકું છે, પારા બળ પર ઝઝુમનાર કાયર છે. તેમ ભેયા ને ચેકિદારોથી અભય મેળવનાર-નિર્ભય થઈ ફરનાર–પણ કાયર છે. અભય અંતરથી બને. એક કવિ કહે છેઃ * પ્રાણ જાયેં દેહ તજકે, આજ હી યા ભલે હી કલમ
ન મુઝકે દોષ દે કેઈ કિ થા ડરપોક મરનેકા
જ્યાં સુધી અંતરમાં ભય છે ત્યાં સુધી માણસથી કાંઈ જ થઈ શકે નહિ. અમરત્વને માર્ગે ડગલું ભરવું હોય તે અભય
