________________
જ્ઞાનસાર
૭૭
જેમ જેમ એને પિતાની બનાવતે જાય છે તેમ તેમ ભૂખ ઊઘડતી જાય છે.
પછી એ ભૂનાથ હોય કે રાજાઓને રાજા હોય પણ એને બધે ન્યૂનતા દેખાય, મનમાં ઓછું લાગે. પિતાના રાજ્યમાં પોતાની વસ્તુઓમાં બધે એાછું લાગે. મારી પાસે કેટલું બધું ઓછું છે, પિલાની પાસે કેટલું બધું છે !
એક રાજા મોટું લશ્કર લઈને યુદ્ધ કરવા નીકળે. રસ્તામાં એક મસ્ત ચિંતક બેઠો હતો. રાજાએ પ્રણામ કર્યા. ચિંતકે ઊંચું જોયું, “રાજન ! કયાં ચાલ્યા ?” “બીજા દેશ ઉપર ચઢાઈ કરવા.” “શા માટે ?” “વિજય મેળવવા.” “પછી શું કરશે ?” “બીજે દેશ જીતવા નીકળીશ.” “ત્યાંથી કયાં જશે ?” “ત્યાંથી આગળ વધતો જઈશ.” “આટલા બધા દેશો જીત્યા પછી શું કરશે?” પછી આરામ કરીશ. પછી છેલ્લા દિવસમાં શાંતિથી જીવનયાત્રા પૂરી કરીશ.”
ચિંતકે હસીને કહ્યું : “આટલું યુદ્ધ કરીને, આટલા માણસોનો સંહાર કરીને, આટલી લેહીની નદીઓ વહાવીને પછી પણ શાંતિ લેવાના હો તો આજથી જ શાંતિ કેમ લેતા નથી ? આજે તમારી શાંતિને તમારા સિવાય કેણ નષ્ટ કરે છે ? તમારે અંત્યારે શું ઓછું છે? ખાવા ભેજન છે, માટે રાજ્ય ભંડાર છે, રહેવા મહેલ છે, શરીર ઢાંકવા સુંદર વસ્ત્ર છે તે પછી તમારી શાંતિમાં કેણ આડું આવે છે ?”
“વળી શું તમને ખાતરી છે કે તમે જીત મેળવીને પાછા આવશે જ?” . રાજા તે આગળ વધ્યું, યુદ્ધ કર્યું. યુદ્ધમાં એ માર્યો
