________________
જ્ઞાનસાર
,
જેટલી ભૌતિક ઉપાધિઓ વધારે, એટલાં માન, સન્માન અને પ્રતિષ્ઠા વધારે. પણ એ બિચારે જાણતો હોય છે કે હું અંદરથી કેટલે દુઃખી છું. કોઈને કહેતા નથી, કહેવાથી મે status ઓછું થાય. દુનિયામાં દુઃખને સાંભળીને આંસુ વહાવનારા થડા છે, પાછળથી હસી લેનારા ઘણું છે. મનમાં દુઃખે પડયાં છે, અશાંતિ છે.
એમાં પણ કેટલાકને તે દુઃખ છે, અશાંતિ છે એની ખબર જ નથી. સવારથી ઊઠીને દેડ લગાવે. એને તો યાદ પણ ન આવે કે હું છું. યાદ આવે કે ન આવે, પણ મનના ઉપર તે બધી જ અસર થતી જ જાય છે.
" મન ટેપરેકોર્ડર જેવું છે. જાણતાં કે અજાણતાં ગમે તે બેલે શું બોલે છે એની ખબર હોય કે ન હોય તેની સાથે ટેપ-રેકર્ડ૨ tape-recorder ને કાંઈ લેવા દેવા નથી. એ તે એનું કામ કરે જાય છે, એ તે બધું જ પકડવાનું. એ નથી વિચારતું કે આ શબ્દ બાદ કરે અને આ પકડી લે. વિવેક કરવાનું કામ એનું નથી.
I કોઈ કહેતું હોય કે મન નથી, તે એ અણસમજ છે મન નામની શકિત બહુ જબરજસ્ત છે. માનવીને આગળ પાછળ કુંદાવનાર મન છે. મન નથી એમ કહે એને આત્માનું જ્ઞાન જ નથી. મન શકિતશાળી છે, પણ આત્માની દષ્ટિએ ઊતરતું subordinate છે. જ્યાં સુધી આત્મા જાગૃત ન થાય ત્યાં સુધી મનની શકિત બહુ કામ કરે છે.
* દુનિયાના બધા બનાવોની અસર મન ઉપર પડતી જાય છે. એ સુખરૂપે હોય કે દુઃખ રૂપે; આનંદરૂપે કે શેક
