________________
જ્ઞાનસાર
દાગીનાઓથી સરસ દેખાશે પણ મનમાં શાંતિ કે નિર્ભયતા નહિ હોય, એ મુકિતથી વિચારી નહિ શકે, કારણ કે અંદર તે ધબકારા થયા જ કરે છે કે કેઈને ખબર ન પડી જાય, કઈ કહી ન જાય !
વર્ષો પહેલાની વાત છે, ગામડામાં ઘસાઈ ગયેલા નગરશેઠને ત્યાં લગ્નપ્રસંગ આવ્યો. શેઠને થયુંઃ ઠઠેર તે કરો જોઈએ. પોતાની પાસે હોય નહિ અને pomp રાખો એમાં દુઃખ બહુ થાય. શેઠે બધેથી આભૂષણે ભેગાં કરવા માંડયાં, એક હજામને ત્યાં રાજાએ આપેલી જરીની કીમતી શાલ હતી, શેઠે એ માગી લીધી અને કહ્યું : પણ કોઈને કહેતે નહિ.” દીકરાને શાલ ઓઢાડી, મેટ વરઘડે કાઢો, બધા કહેવા લાગ્યા “ભાંગ્યું તે પણ ભરૂચ ! શેઠ ખલાસ થઈ ગયા તે ય અંદરથી જૂની જૂની વસ્તુઓ કેવી નીકળે છે? શાલ કેવી સરસ છે? હજામને પણ વરઘેડામાં નિમંત્રણ આપેલું. એ કાન દઈને સાંભળે. હજામથી રહેવાયું નહિ,બેલી ઊઠયા, “શાલ સારી છે? આપણું છે, શેઠને આપી છે, પણ તમારે કેઈને વાત નહિ કરવી, મેં શેઠને વચન આપેલું છે કે હું કેઈને નહિ કહું,” એમ કહેતો એ આખા વરઘોડામાં ફરી વન્યા !
બાહ્ય ઉપાધિથી એ સારે લાગે પણ એને તે ચિંતા રહ્યા કરે. પારકી વસ્તુઓની રાતદિવસ ચિંતા રહે. કેઈ લઈ ન જાય,દંડી ન જાય, ખાઈ ન જાય. સ્વજનોથી ય સાવધાન રહે.
' બાપને થાય કે દીકરે લક્ષમી ખાઈ ન જાય, ભાઈને થાય કે મારે ભાઈ પૈસા હડપ કરી ન જાય.
- પૈસાથી સુખી દેખાય, પણ તમને ખબર નથી કે એની ચિંતા કેટલી મેટી છે.? આ તે મૃગજળ જેવું છે. સારું છે
