________________
શ્રી મલ્લિનાથજી
790
પરીક્ષામાંથી પાર ઉતરવું પડે પણ મનુષ્ય જીવનમાં એક ક્ષણમાટે પણ સમતાને છોડવી જોઈએ નહિ. જો આપણે સમતાને કેળવવા દ્વારા આપણા આત્મામાં ધર્મની રક્ષા કરશું, તો તે રક્ષાયેલો ધર્મ મૃત્યુ સમયે સમાધિ અને મર્યા પછી સદ્ગતિ આપવા દ્વારા પરલોકમાં દુર્ગતિથી આપણી રક્ષા કરશે અને આમ કરતાં એક દિવસ જરૂર આપણે મોક્ષે પહોંચી જઈશુ. સમકિત પામવા સમતા જરૂરી છે અને સમકિત પામ્યા પછી વીતરાગ થવા માટે પણ સમતા જરૂરી છે. '
પ્રાણીમાત્રમાં એક સરખો ભગવાન રહેલો છે જે સર્વથા નિર્દોષ છે. જીવને ભુલાવનાર કર્મસત્તા છે માટે તેની તો દયા જ ખાવા જેવી છે. આ વાત જચી જાય તો પછી કોઈપણ સંયોગોમાં સમતા ટકાવવી સહેલી છે. વસુ એટલે ધન કરતાં વ્યક્તિ ચઢે. વ્યક્તિ કરતાં વિવેક ચઢે અને વિવેક કરતાં પરમાત્મા ચઢે. આવો પરમાત્મા દરેકમાં રહેલો છે એમ સમજી દરેક સાથે મૈત્રી-પ્રેમ-વાત્સલ્ય પૂર્વક વર્તવા જેવું છે, જેથી ભાવિમાં દુઃખી થવાનો વારો જે ન આવે. બધામાં જેને ભગવાન દેખાવા માંડ્યા, બ્રહ્મ દૃષ્ટિ થઈ, તે એક દિવસ ભગવાન થઈને જ રહેવાનો છે, તેને ભગવાન બનતા આ જગતની કોઈ સત્તા અટકાવી શકવાની નથી.
ઉપરોક્ત અંતરાય કર્મના જ પેટાભેદોને હવે યોગીરાજ આગળ જણાવી રહ્યા છે.
વીર્ય વિઘન પંડિત વીર્યે હણી, પૂરણ પદવી યોગી; ભોગોપભોગ દીય વિઘન નિવારી, પૂરણ ભોગસુ ભોગી હો. મલ્લિજિન..૯
અર્થઃ વીર્યંતરાય કર્મને પંડિતવીર્ય વડે હણીને હે નાથ ! આપ પૂરણ પદવી એટલે પરમપદ-મોક્ષપદ તેના યોગી અર્થાત્ ભોક્તા બન્યા
ક્ષયોપશમભાવના ગુણો, દોષ ટાળવા માટે સેવવાના છે, કેમકે
લાયોપથમિકભાવના ગુણો દોષ સાપેક્ષ ગુણો છે.
