________________
શ્રી શાંતિનાથજી
610
સ્વ છે તેના માટે થઈને આપણે ત્રિકાળ સ્વથી લાખો યોજન દૂર થઈ ગયા છીએ. | ભેદ દૃષ્ટિ-સંકુચિત દૃષ્ટિ-શુદ્ધ દૃષ્ટિ-તુચ્છ દૃષ્ટિ રાખીને તો જીવ અનંતકાળથી સંસારમાં રખડી રહ્યો છે અને ચારેગતિમાં જન્મમરણની દુઃખદ યાતના અનુભવી રહ્યો છે. તેમાંથી છોડાવવા માટે થઈને જ આ જગતમાં તત્ત્વદષ્ટિનું આયોજન છે એટલે તત્ત્વદૃષ્ટિ જીવનમાં પરિણામ પામે તો જે મોક્ષ મળે. સ્થૂલદષ્ટિથી જીવનારને સંસાર જ છે. સૌ પ્રથમ જીવે વ્યવહારકુશળ બનવાનું છે એટલે કે એકબીજા સાથે પ્રેમથી વર્તવાનું છે. ક્યાંય પણ સંઘર્ષ ન થઈ જાય તેની કાળજી રાખીને જીવવાનું છે. ત્યાર પછી ધર્મકુશળ બનવાનું છે એટલે કે જ્ઞાનીઓએ બતાવેલ વિધિ અને નિષેધના માર્ગને યથાવત્ આચરવાના છે. તેમાં ગલ્લા તલ્લા કરવાના નથી. ખોટા બચાવ કરી પોતાની નબળાઈને પોષવાની નથી. દંભનું સેવન કરવાનું નથી અને ત્યાર બાદ આત્મકુશળ બનવાનું છે અર્થાત્ આત્માને ઓળખી નિરંતર એક માત્ર શુદ્ધાત્માનું લક્ષ્ય કરી આત્મામાં જ સમાઈ જવાનું છે. શેય-જ્ઞાન અને જ્ઞાતા ત્રણેનો અભેદ કરવાનો છે. પરણેયોથી વિમુખ થઈ સ્વયને પકડવાનું છે અને પછી તેમાં જ રહેવાનું છે. છે. આવી રીતે જ્યારે આત્મા પોતે, પોતાને, પોતાનાવડે પોતાનામાં રાખે છે ત્યારે પોતે, પોતાને, પોતાનાવડે પોતાનામાં અનુભવે છે અને આવી રીતે આત્માને નિરંતર પોતાનામાં અનુભવવો એ જ શાંતિપદ છે. શાંતિ પદને પામવાનો ઉપાય છે. આજ સમતા પદ છે, આ જ સમાધિ પદ છે, આ જ કૈવલ્ય પદ છે, આ જ લોકોત્તર પદ છે આનાથી શ્રેષ્ઠ બીજું કોઈ પદ નથી.
આવા લોકોત્તર સમતાને પામેલા યોગીઓ તૃણ અને મણિ બન્નેને
ચાહે તો ભેદજ્ઞાન કરો કે ચાહે તો અભેદજ્ઞાન કરો. જીવે મોહાદિ ભાવની લેશ પણ
અસર ન લેતાં તે સર્વ અસરથી મુક્ત થવું તેનું નામ જ આત્મસાધના છે.
