________________
533
હૃદય નયન નિહાળે જગધણી
આ કૃપાસાધ્ય માર્ગ છે, વિહંગમ માર્ગ છે, અક્રમ માર્ગ છે; જેમાં જીવે આંતર મનના સ્તર ઉપર જાગૃત રહેવાનું છે. ઉપયોગમાં એક પણ ખોટો ભાવ ન પેસી જાય તેની સતત કાળજી રાખવાની છે. તે માટે સામાને નિર્દોષ જોવાનો છે. સામી વ્યક્તિ પણ દર અસલ પરમાત્મા છે પણ તેનામાં ખરાબ પરમાણુઓ ઘૂસેલા છે, માટે બિચારો ભૂલ કરી રહ્યો છે. આ જાગૃતિ સતત રહે, તે માટે થઈને કેવલજ્ઞાની પરમાત્માં કે તેની નજીક રહેલ વિશિષ્ટ જ્ઞાની પુરુષના યોગને પામી, તેની કૃપાને ઝીલવાની હોય છે. પોતાના આત્મદ્રવ્યરૂપી ભાજનમાં તેના ઉપદેશને-તેની કૃપાને અહોભાવે ઝીલવાની હોય છે. આ માટે મોટે ભાગે જીવોએ પૂર્વભવમાં પોતાને વિશિષ્ટ જ્ઞાની ગુરુનો કે પરમાત્માનો યોગ થાય, તેમના દ્વારા પોતાનો ઉદ્ધાર થાય; એવી ભાવના હૃદયથી. અત્યંત બળવાનપણે કરેલી હોય છે. જેના પરિપાકરૂપે વર્તમાનમાં આવું બનવા પામે છે. - આ કૃપાસાધ્ય માર્ગમાં ઘટના કાંઈક આવી ઘટે છે કે તેઓ અત્યંત વિશુદ્ધિને વરેલા હોવાથી યોગ્ય આત્માઓ તેમના પરિચયમાં આવતાં અત્યંત રોમાંચ અનુભવે છે. આત્મજ્ઞાની પુરુષ પ્રત્યેના વારંવાર અહોભાવપૂર્વકના દર્શનથી તેમજ ઉપદેશશ્રવણથી તેમની સુષુપ્ત ચેતના જાગૃત થાય છે. આત્મજ્ઞાની પુરુષના ઉપયોગનું ફોકસ તેમના મુખારવિંદ પર પડતા, તેમની ચેતના જાગ્રત થયેલી હોવાથી તેમનું આજ્ઞાચક્ર ખૂલે છે. તે આજ્ઞાચક્રના માધ્યમે વિશુદ્ધભાવને સ્પર્શીને નીકળેલી ચેતનવંતી વાણી, તેમના અંતઃસ્તલ સુધી પહોંચે છે. ત્યાં અત્યાર સુધી સુષુપ્ત ભાવે રહેલ અને મૂર્ણિતરૂપે રહેલ દેહભાવમાં અહં કરવા ને બદલે સ્વરૂપ અહંકાર-સોહંકાર જાગે છે અને ત્યાં અંતઃસ્તલ સુધી પહોંચેલા આત્મજ્ઞાની પુરુષના વચનથી આ દેહ તે હું નથી. દેહનું નામ અને રૂપ તે મારું નામ
મનુષ્યભવ પ્રાપ્તિથી મળેલ દીર્ધકાલિકી સંજ્ઞા, આત્મજ્ઞાન પામવા માટે મળેલ છે.
સ્વરૂપનું જ્ઞાન-ધ્યાન અને ભાન કરી સ્વરૂપસ્થ રહેવા માટે મળેલ છે.
