Page Text
________________
૧૭૬
સૂત્રસંવેદના-પ
આવીને ગોઠવાઈ ગયું. હાથીને જરાપણ અકળામણ નથી થતી. પગ નીચે મૂકે તો સસલાની હિંસા થશે તે વિચારથી તેણે પગ ઊંચો જ રાખ્યો.
ત્રીજા દિવસે દાવાનળ શાંત થયો, બધાં પ્રાણીઓની સાથે સસલું પણ ચાલી ગયું. હાથી પગ નીચે મૂકવા જાય છે, પણ બે દિવસમાં શરીર જકડાઈ ગયું'તું. તેથી હાથી નીચે પડી ગયો. છતાં તેના મનમાં કોઈના પ્રત્યે રોષ કે ક્રોધે નથી આવતો. તે જીવદયાના શુભ વિચારોમાં મગ્ન હતો. આ વિચારોમાં જ તેનું મૃત્યુ થયું.
સસલા પરના દયાભાવના પરિણામે તે મરીને શ્રેણિક રાજા અને ધારિણી રાણીનો પુત્ર મેઘકુમાર થયો. યુવાવસ્થામાં તેણે પ્રભુની દેશના સાંભળી વૈરાગ્ય વાસિત હૈયે આઠ પત્નીઓ, રાજઋદ્ધિ-સમૃદ્ધિ અને ભરપૂર અનુકૂળતાઓનો ત્યાગ કરી, પ્રભુ પાસે જઈ સંયમ સ્વીકાર્યું.
દીક્ષાની પ્રથમ રાત્રીમાં મેઘકુમારનો સંથારો બારણા પાસે આવ્યો. બધા સાધુઓના પગની રજથી ખરડાયેલા સંથારા પર મેઘકુમાર ઊંધી ન શક્યો. તેથી તેને થયું મારો પહેલાંનો સુખવાસ ક્યાં અને આ દુ:ખવાસ ક્યાં ? મારાથી આ કેવી રીતે સહન થશે ? આમ વિચારી તે વ્રત છોડવા તૈયાર થઈ ગયો. ' પ્રભુ પાસે ગયો. ધર્મરથના સારથિ સમાન પ્રભુએ તેને તેનો પૂર્વભવ જણાવ્યો. એક જીવની દયા કરવાથી તેને શું લાભ થયો છે અને હવે નિરંતર જીવમાત્ર માટે દયાભાવ દાખવવાથી કેવું ફળ મળશે તે સમજાવી કહ્યું કે, “પૂર્વભવમાં તે એક જીવા માટે કેટલું દુ:ખ સહન કર્યું. હવે આવા મહાત્માઓની ચરણરજથી તું કેમ મુંઝાય છે. ?' પ્રભુના વાત્સલ્યસભર શબ્દો સાંભળી મેઘકુમારમુનિ સંયમમાં સ્થિર થયા. ત્યાં જ તેમણે આંખો સિવાય શરીરની કાળજી નહિ લેવાનો સંકલ્પ કર્યો. તેઓ સુંદર ચારિત્ર પાળી વિજય વિમાનમાં દેવ થયા અને ત્યાંથી અવી મોક્ષે જશે.
“હે મેઘકુમાર મુનિ ! આપના જીવનપ્રસંગથી એક વાત સ્પષ્ટ સમજાઈ કે, “જીવદયા એ ધર્મનો સાર છે.” તેનો શું પ્રભાવ છે તે પણ જાયે. આપને વંદન કરી, અમારા અંત:કરણમાં ય
આ ગુણ પ્રગટે એવી પ્રભુપ્રાર્થના કરીએ.” ગાથા : एमाइ महासत्ता, दितु सुहं गुण-गणेहिं संजुत्ता । जेसिं नाम-ग्गहणे, पावप्पबंधा विलयं जंति ।।७।।
| SR No. | 005839 |
| Book Title | Sutra Samvedana Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Prashamitashreeji |
| Publisher | Sanmarg Prakashan |
| Publication Year | 2010 |
| Total Pages | 274 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 15 MB |