________________
મળ્યો બોધ સુખસાજ
બિલકુલ સ્થિર થઈ ગઈ છે. ભીતર બધું સ્થિર થઈ ગયું છે. આ દેહ ચાલે છે પણ હું નહીં; જ્યારે તારો દેહ સ્થિર છે. પણ મન ભટકી રહ્યું છે. તું જરા તારા મન તરફ જો.
અંગુલિમાલને આ વાત જચી પણ તે બુદ્ધથી ગભરાયો હતો. અંતે અકળાઈને અંગુલિમાલ કહે છે કે મને લાગે છે કે મારે તમારી હત્યાનું પાપ કરવું જ પડશે. બુદ્ધે કહ્યું કે તારે જે કરવું હોય તે કર. પણ મને મારી નાંખે એની પહેલાં શું તું મારી એક ઇચ્છા પૂરી કરીશ? અંગુલિમાલ હર્ષથી કહે છે કે જરૂર. બુદ્ધ કહે છે કે સામે જે વૃક્ષ છે તેનાં થોડાં પાંદડાં મને તોડીને આપ. અંગુલિમાલ આખી શાખા તોડીને બુદ્ધને આપે છે. બુદ્ધે કહ્યું કે મારી અડધી ઇચ્છા પૂરી થઈ ગઈ. હવે બાકીની અડધી પણ પૂરી કર. આને પાછી ત્યાં જોડી દે. પછી ભલે મને મારી નાંખ. '
અંગુલિમાલે કહ્યું કે આપ હોશમાં તો છો ને? તૂટેલી ડાળ પાછી કોણ જોડી શકે? બુદ્ધે કહ્યું કે તોડવું તો બાળકો પણ કરી શકે. આ કંઈ મોટી સાહસની વાત નથી. જોડવાની વાત એ સાહસની વાત છે, તોડવાની નહીં. આટલી વ્યક્તિઓની ગરદન તેં તોડી, તો શું તું એને જોડી શકે છે? જો કંઈ કરવું હોય તો જોડવાની કળા શીખ! બુદ્ધે કહ્યું કે હવે તું મને મારી શકે છે. પરંતુ હવે મારવું મુશ્કેલ થઈ ગયું. કુહાડી હાથમાંથી નીચે પડી ગઈ. અહંકાર તો ખંડિત થઈ ગયો હતો, હવે અજ્ઞાન પણ ખંડિત થયું. તેને ભાન થયું કે તેની શક્તિ સર્જનાત્મક બની શકે છે. બુદ્ધનાં
૨૨૨
