________________
મળ્યો બોધ સુખસાજ
મૃમયમાં ચિન્મય
એક કળા છે જે પથ્થરમાં છુપાયેલી મૂર્તિને પ્રગટ કરે છે. એક કળા છે જે શબ્દમાં પડેલા છંદને મુક્ત કરે છે. એક કળા છે જે વીણામાં સૂતેલા સંગીતને જગાડે છે. અને એક કળા છે જે મનુષ્યમાં સૂતેલા બહ્મને ઉઠાડે છે.
મનુષ્યની માટીમાં અમૃત છુપાયેલું છે. મનુષ્યના કીચડમાં કમળ છુપાયેલું છે. આ કળાને જેણે જાણી તેણે ધર્મને જાણો. હિંદુ-મુસલમાન-જૈનરૂપે જનમવાથી કોઈ ધાર્મિક નથી બનતું. મંદિર-મસ્જિદ-દેરાસરમાં પૂજા-પ્રાર્થના કરવાથી કોઈ ધાર્મિક નથી બની જતું. જ્યાં સુધી પોતાના મૃમય દેહમાં ચિન્મયનો આવિષ્કાર ન થાય, ત્યાં સુધી કોઈ ધાર્મિક નથી. જ્યાં સુધી સ્વયંનો દેહ મંદિર ન બને એ દેવતાનું,
જ્યાં સુધી પોતાની ભીતર શોધાય નહીં એ ખજાનો અને સામાજ્ય.....ત્યાં સુધી કોઈ ધાર્મિક નથી હોતું..
કળા અને કલાકાર
ધર્મ એ સૌથી મોટી કળા છે, કારણ કે આ જગતમાં સૌથી મોટી ખોજ બહ્મની ખોજ છે. જે બહ્મની શોધ કરી લે છે તે જ જીવે છે. બીજા બધા માત્ર ભમમાં છે - જીવવાના ભ્રમમાં. દોડાદોડ છે પણ જીવન ક્યાં છે? જીવન તો થોડા લોકોને જ મળે છે. જીવનનો રસ એ થોડા લોકોમાં જ વહે છે કે જે શોધી લે છે અને જે ભીતર છુપાયેલ છે, જે જાણી
૨૧૪
