________________
શ્રી માણેકલાલ ઘેલાભાઈ ઝવેરી
ધર્મપ્રવૃત્તિથી દંભ
ધાર્મિકતા સાથે સંકળાયેલ આ બહુમાનની લાગણીના કારણે તમે ધાર્મિક હોવાનો ડોળ કરવા લાગો છો. ભક્તિ-સત્સંગ કરવામાત્રથી જ્યાં ધાર્મિકતાની ઘોષણા થવા માંડે છે, ત્યાં અંતરમાં કોઈ મહાન ગુણ પ્રગટ્યો છે કે નહીં એની સભાનતા રખાતી નથી. એથી વિપરીત, પોતાના દોષો છુપાવવા માટે ધાર્મિકતા સ્વીકારવામાં આવે છે. પ્રકાશની આકાંક્ષા દેખાડી તમે તમારો અંધારાનો મોહ ઢાંકવા માંગો છો. તમે પ્રકાશ માટે પોકારો છો કે જેથી અંધારાનો પ્રેમ છુપાઈ જાય. દુનિયાને દેખાડવા માંગો છો કે મોક્ષની તીવ્ર ઇચ્છા છે, પણ અંતરમાં તો એવો કોઈ ભાવ નથી. હજી સંસારમાં જ ફેરફાર કરીને સુખ-શાંતિ જોઈએ છે.
એક સરોવરની પાળ પર બેસી બે મિત્રો માછલાં પકડી રહ્યા હતા. થોડી વારમાં સરોવરનો નિરીક્ષક ત્યાં આવી પહોંચ્યો. તેને જોઈને બેમાંથી એક મિત્ર ઊભો થઈ ભાગવા લાગ્યો. નિરીક્ષક તરત તેની પાછળ દોડ્યો. દોઢેક માઈલ દોડ્યા પછી તે પકડાયો. નિરીક્ષકે કહ્યું કે પરવાના વગર માછલી પકડવા માટે તને સજા થશે. તે માણસે તો ચુપચાપ પોતાના ગજવામાંથી મચ્છી પકડવાનો પરવાનો કાઢી બતાવી દીધું. નિરીક્ષકે પૂછ્યું, “તારી પાસે પરવાનો હતો તો આટલે દૂર સુધી ભાગવાની શી જરૂર હતી?' તેણે કહ્યું, “મારી પાસે તો પરવાનો હતો, પણ મારા સાથીદાર પાસે ન હતો!' '
એક મિત્ર દૂર સુધી ભાગ્યો કે જેથી બીજો બચી શકે, ભાગી
૨૦૩
