________________
પૂજ્ય શ્રી અંબાલાલભાઈ
મળ, મૂત્ર! વાસનાથી જુઓ તો સુવર્ણકાયા. વાસનારહિત જુઓ તો અશુચિમય કાયા.
બુદ્ધ એક વાર એક વૃક્ષ તળે બેઠા હતા. એવામાં દારૂના નશામાં ચકચૂર થયેલા પાંચ યુવક ત્યાં આવી ચડ્યા. એ યુવકો એક સ્ત્રીને પોતાની સાથે લાવ્યા હતા પણ એમના નશાનો લાભ લઈ તે સ્ત્રી ભાગી છૂટી હતી. તેને શોધતાં શોધતાં એ યુવકો બુદ્ધ પાસે આવી પહોંચ્યા હતા. એમણે બુદ્ધને પૂછ્યું, “હે ભિક્ષુ! શું તમે અહીંથી કોઈ સુંદર સ્ત્રીને પસાર થતી જોઈ?' બુદ્ધ જવાબ આપ્યો, ‘અહીંથી કોઈ પસાર તો થયું હતું પણ એ વ્યક્તિ પુરુષ હતી કે સ્ત્રી એની મને ખબર નથી. કોણ જઈ રહ્યું છે, એવું જાણવાની ઉત્સુકતા મારામાં રહી નથી. હું તો મારામાં જ વ્યસ્ત હતો, મસ્ત હતો. તેથી હું એ જાણતો નથી કે પસાર થનાર વ્યક્તિ સ્ત્રી હતી કે પુરુષ. પરંતુ કદાચ મેં જોયું હોત કે તે વ્યક્તિ સ્ત્રી હતી તોપણ એ તો તમને કદાપિ કહી ન જ શકત કે તે સ્ત્રી સુંદર હતી કે નહીં, કારણ કે સુંદર અને અસુંદર એ બધો મનનો ખેલ છે અને હું તો ક્યારનોય આ મનને પાર કરી ચૂક્યો છું. તેથી હવે હું માત્ર તથ્ય જ જોઈ શિકું કે હાંડ-માંસનું આ શરીર સ્ત્રીનું છે કે પુરુષનું અને નહીં કે એ સારું છે કે નરસું, સુરૂપ છે કે કુરૂપ.'
આમ, સ્ત્રી અને તમારી વચ્ચે જો કામ હોય તો તે સુંદર ભાસે છે અને કામ ખરી પડે તો માત્ર માટી દેખાય છે. કામને કારણે દેહ પર અટકી જવાય છે. અને દેહનો ખ્યાલ પણ ખોટો હોય છે. કામ મંદ થવાથી દેહનો સાચો ખ્યાલ
૧૭૩
