Asht Pravachan Mata

SR No.: 005775
Original Sutra Author: N/A
Author: Gunhansvijay
Publisher: Kamal Prakashan Trust
Publication Year: 2006
Total Pages: 328
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 9 MB

Page 48

તો પણ જોવા નવિ ઈચ્છે, તીર્ણ તે જ તારક મુનિ જગનો, જિનશાસનનો છે
શાસનનો હીરો. ધન. ૩૯
રૂપવતી સ્ત્રી સામે આવે તો પણ જોવા ન
મૌનના કારણે સુકૃતોની અનુમોદના ન કરનારો સંયમી ઉપબૃહણા નામના સમ્યગ્દર્શનના આચારને ન પાળતો હોવાથી પોતાના સમ્યક્ત્વને મલિન કરે છે, બીજાના ૨ વી ઉત્સાહને ઘટાડનારો બને છે. છે એમ સંયમી જયારે આપણને કંઈપણ પુછે,તે વખતે સરખો જવાબ ન દેવો, ઈશારા ર કરવા, તે તરફ ધ્યાન જ ન આપવું એ સહાયતા નામના સાધુના મુખ્યગુણનું દેવાળું ર. વી સૂચવે છે. પૃચ્છા કરનાર સંયમીએ અંડિલ જવું હોય, દર્શન કરવા જવું હોય. છતાં એને વી # સ્પષ્ટ જવાબ ન અપાય તો એ મુંઝાય, અકળાય, ઈશારા દ્વારા અધકચરું સમજીને ઠલ્લે( દેરાસર જાય, તો રસ્તો ભલે, ઘણું ભટકીને-કંટાળીને પાછો આવે. વી. આવા સમયે મૌન રહેનાર સંયમી પોતાના ચારિત્રને મલિન કરે જ છે.
એમ નાના-મોટા સંયમીઓ કોઈપણ પ્રશ્ન પુછે, શ્રાવકો જિજ્ઞાસાથી કંઈક પૃચ્છા કરે, Sી આ બધા પ્રસંગોમાં ઉચિત શબ્દો બોલવા, એ સંયમી પ્રત્યે આદરભાવ સાથે મીઠા શબ્દોથી ). છે પ્રત્યુત્તરો આપવા, રે ! કદાચ એણે પુછેલા કોઈપણ પ્રશ્નનો જવાબ ન આવડે તોય મીઠા વળે. શું શબ્દોથી કહેવું કે “મહાત્મન્ ! મને ખ્યાલ નથી હોં !” – એ ઔચિત્ય છે. વી. પણ આ બધા ઔચિત્ય ન જાળવી, મૌન બેસી રહેનારાઓ દોષભાગી બને છે. (હા ! વી છે કાઉસ્સગ્ગ, વિશિષ્ટ જપ વગેરેના કારણે જવાબ ન આપી શકાય એ જુદી વાત છે.)
મૂળ વાત પર આવીએ. gી જ્યારે આવા પુષ્ટ કારણો આવી પડે કે જે વખતે બોલવાથી જ વધુ લાભ થાય, મુંગા વી. A રહેવાથી નુકશાન થાય, ત્યારે અપવાદ માર્ગે વચનો ઉચ્ચારવાના છે. અને એ વખતે આ છે. ૨ ભાષાસમિતિ પાળવાની છે. વી. એ. ભાષાસમિતિનું લક્ષણ જોઈએ એ પહેલા આ ધ્યાનમાં રાખવું કે ગાઢ કારણ વિના વી છે. નીચે કહેવાશે એ પ્રમાણે બરાબર લક્ષણવાળી ભાષા બોલે તો પણ એ ભાષા સમિતિ નહિA આ જ ગણાય. એ અપવાદ માર્ગ નહિ જ ગણાય. મોઢામાંથી શબ્દો ઉચ્ચારતા પહેલા ઉપર વિશે બતાવેલા કે તેના જેવા બીજા શાસ્ત્રમાન્ય કારણોમાંથી કોઈપણ એક કારણની હાજરી હોવી છે. { આવશ્યક છે. તોજ એ ભાષાસમિતિ અપવાદ માર્ગ બનશે. ફી કલિકાસર્વજ્ઞ શ્રી હેમચન્દ્રસૂરિજી ભાષાસમિતિનું સ્વરૂપ આ પ્રમાણે દર્શાવે છે કે
. अवद्यत्यागतः सर्वजनीनं मितभाषणम् । છે. પ્રિયા વાવંયમનાં સી ભાષાતિરે
અર્થ: (૧) અવદ્ય - પાપના ત્યાગવાળું (૨) સર્વને હિતકારી એટલે કે કોઈને પણ ર સવીર વીર વીર વીર વીર અષ્ટપ્રવચન માતા (૩૯) વીર વીર વીર વીર વીર ર
GEOGGGGGGGGGGGGGGGGG ,
இUSB