Page Text
________________
દેવદુર્ગતિ-મુકમાનવ-નરકાદિ યોનિ અનંતી, માયામષાનું ફળ જાણીને, સરળસ્વભાવી બનતા. ધન. ૨૭
(B) સૂર્યકિરણ સ્પર્શ : (૨૩)ઓધનિર્યુક્તિકારે સંયમીઓના વિહારની વિધિ દર્શાવતા ફરમાવ્યું છે કે જ્યારે એક સ્થાને એક મહિનો પૂર્ણ થાય અને વિહા૨ ક૨વાનો દિવસ આવે ત્યારે વિહારના દિવસે સવારે સૂત્રપોરિસી કર્યા બાદ, પાત્રા પ્રતિલેખન કરી, અર્થપોરિસી કરી પછી વિહાર કરવાનો. અર્થાત્ લગભગ બાર વાગ્યે વિહાર કરવાની વિધિ દર્શાવી છે.
એ સમયે તો બધા રસ્તાઓ ઉપર સૂર્યનો ચિક્કાર તાપ પડતો હોય. ત્રસ જીવો પોતપોતાના ઘરોમાં છૂપાઈ ગયા હોય એટલે વિરાધનાની સંભાવના જ ઘણી ઓછી રહે.
એ પછી અપવાદ માર્ગ બતાવતા છેક સૂર્યોદય સમયે પણ વિહાર કરવાની રજા આપી ખરી. પણ એક વાત તો નક્કી કે સૂર્યોદય બાદ સૂર્યના કિરણો જમીનને-રસ્તાને સ્પર્શે એ પછી જ વિહારાદિ કરવામાં ઘણા નુકશાનોથી બચી જવાય.
તે આ પ્રમાણે :
(૧) લગભગ સૂર્યોદયથી ૩૦-૪૦ મિનિટ પહેલા તો ઘણો પ્રકાશ ફેલાઈ ચૂક્યો હોય છે. એટલે સૂર્યોદય સમયે તો પુષ્કળ પ્રકાશ હોય જ. પરિણામે માર્ગમાં કીડી-મંકોડા, વી નિગોદ, ઈયળ વગેરે બધુ જ એકદમ સહેલાઈથી દેખાય એટલે એની જયણા કરીને ચાલી શકીએ. કોઈપણ જીવની.આપણા નિમિત્તે વિરાધના ન થાય. આપણું પહેલું મહાવ્રત અતિચારોથી દૂષિત ન બને.
(૨) કાંટા-પંથરા વગેરે પણ સ્પષ્ટ દેખાય એટલે આત્મવિરાધના થવાનો પ્રસંગ ન ર આવે. એકવાર કેટલાક મુનિઓએ અંધારામાં વિહાર શરુ કર્યો પણ “ગામથી રોડ સુધી પહોંચવાના રસ્તે વચ્ચે કાંટાઓ હતા” એની આ મુનિઓને ખબર નહિ. પરિણામે ઘણા કાંટા વાગ્યા, છેવટે પાસે રાખેલા જોડા પહેરી મહા-મુશ્કેલીએ બહાર રોડ સુધી પહોંચ્યા.
સૂર્યોદય બાદ વિહાર કર્યો હોત તો આ હેરાનગતિ ન થાત, પગમાં જોડા પહેરવા ન પડત. (૩) સૂર્યોદય પછી વિહાર કરીએ તો રસ્તો બતાવનારા માણસો ઘણા મળી રહે. જ્યારે અંધારામાં વિહાર કરીએ ત્યારે કોઈ રસ્તો બતાવનાર ન મળે. કુતરાઓ ભસી ભસીને હેરાન કરે એ વધારામાં !
કેટલાકો વળી એમ કહે છે કે “પ્હો ફાટે પછી વિહાર કરવામાં શાસ્ત્રાજ્ઞાભંગ નથી.’ પણ આ વાત યોગ્ય નથી લાગતી. એ પ્હો ફાટે ત્યારે પ્રકાશ મંદ હોય છે. એમાં મોટી વસ્તુ, મોટા જીવો હજી દેખાય. પણ ઝીણા ઝીણા જીવો એ પ્રકાશમાં સ્પષ્ટ દેખાતા હોતા નથી જ. એટલે સૂર્યોદય બાદ વિહાર કરવો એ જ શાસ્ત્ર સંગત છે. માટે જ તો કલિકાલસર્વજ્ઞશ્રીએ ‘ભાવવંશમિ: યુન્વિતે’(સૂર્યકિરણો વડે ચૂમ્બિત થયેલ=સ્પર્શાયેલ માર્ગ ઉપર) એમ
વીર વીર વીર વીર વીર અષ્ટપ્રવચન માતા ૭ (૨૭) વીર તીર વીર વીર વીર
| SR No. | 005775 |
| Book Title | Asht Pravachan Mata |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Gunhansvijay |
| Publisher | Kamal Prakashan Trust |
| Publication Year | 2006 |
| Total Pages | 328 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 9 MB |