________________
* જીવનસંધ્યા
૧૨૦
સુરેખા હવે ઓળખાય તેમ નહોતી. મનેહરદાસની નજર તેની પર પડી. તેની પર તુરત મુગ્ધ થઈ ગયા. તેણે સરૂપવાન કુમારિકા આ માગે આજ સુધીમાં નહોતી જોઈ. તેના જ આંગણે અંતે તેની આશાઓ પૂરી કરવા તેના જ લગ્નના દલાલ આજ મસ્ત બની આવ્યા.
સુરેખાએ માનથી સત્કાર કર્યો. મને હરદાસ તેને ઓળખી ન શક્યા. સુરેખા જાણતી જ હતી અને તેથી જ આંગણે સપડાચેલા કાળા નાગને જોઈને તેને અંતરઆત્મા શાન્ત થયે હતો. આશાની વેલડીના પગથિયા ચણાવા શરૂ થયાં.
સુરેખાના અંતરમાં જ્યારે અનેક અવનવી ઊર્મિઓ પેદા થતી અને જ્યારે તેણે વિધવા છે તે પુન: યાદ આવતાં મનને સંકેચી લેતી. પરન્તુ સંકોચ કેટલો વખત ટકી શકે ?
આજે આશાના ડુંગર પર અડગ થઈને ઉન્નત મસ્તકે ખડી છે અને સમાજને તેનો બદલો આપી રહી છે. | દિનપ્રતિદિન મનોહરદાસ સુરેખાને ત્યાં દરરોજ આવવા લાગ્યા. કંજુસાઈથી ભેગું કરેલું દ્રવ્ય અહીં છૂટા હાથે વાપરતા. તેણે મનહરદાસને એવી રીતે જાળમાં સપડાવ્યા હતા કે એક પળ પણ દૂર ન જઈ શકે.
આજે એ જ વડીલ અને એ જ લગ્નના દલાલ સુરેખાને ત્યાં પત્થરની માફક ઠેકર ખાઈ રહ્યા છે અને પોતાનું સ્થાન સમાજમાં હલકું કરી રહ્યા છે.
જ્યારે મનુષ્યની આશા જેમ જેમ સફળ થતી જાય છે તેમ તેમ તેના અંતરની વ્યથા દિનપ્રતિદિન જાગૃત થતી જાય છે. જીવનના આરે ઊભેલો માનવી એ અંતરની વ્યથામાં ભાન ભૂલીને
