Bharat Bahubali Mahakavyam

SR No.: 005718
Original Sutra Author: N/A
Author: Sulochanashreeji
Publisher: Vishvakalyan Prakashan Trust Mehsana
Publication Year: 2000
Total Pages: 288
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 7 MB

Page 85

इह भवानिव नित्यविवर्धिभिः, सुरभिभिः प्रसवैः प्रसवैर्नवैः ।
वनभुविप्रसरत्फलसन्ततिस्तरुतती रुततीव्रवयोगणा ।।१९।। શરદઋતુમાં વૃક્ષોની પંક્તિ આપની જેમ શોભી રહી છે. આપ જેમ તરુણ પુત્રોથી સુશોભિત છો અને આપની કીર્તિ ચારે તરફ ફેલાયેલી છે તેમ આ વૃક્ષોની શ્રેણી પણ સુગંધિત પુષ્પોથી સુશોભિત છે. અને તેનાં ફૂલો વનભૂમિમાં ચારે તરફ ફેલાયેલાં છે. તેમજ એ વૃક્ષો ઉપર પક્ષીઓનો કલકલ રવ ગુંજી રહ્યો છે.
धनुरनुत्तरधी ! करपञ्जरे, नवसुधा वसुधाधिपचक्षुषाम् ।।
तव भयादिव गोपतिनाहृतं, रचय ताचय ! तापकरं द्विषाम् ।।२०।। હે અનુપમ બુદ્ધિવાળા ! હે લક્ષ્મીવાન, આપ આપના હાથમાં શત્રુઓને સંતપ્ત કરનાર ધનુષ્યને ધારણ કરો, આપ સર્વ રાજાઓનાં નેત્રોને આનંદ આપનારા અમૃત સમાન છો. આપ જુઓ તો ખરા ! આપના ભયથી શરદઋતુમાં દેવેન્દ્ર પણ પોતાના ઇન્દ્રધનુષ્યને સંહરી લીધું છે.
सपदि पीतनदीरमणोदयाच्छुचितरं चितरङ्ग ! सरिज्जलम् ।
कलय गूढपथं च तव द्विषां, गवि पदं विपदन्तकृतो भियाम् ||२१।। મનોરંજન કરવાવાળા હે રાજન, અગત્યના તારાના ઉદયથી નદીઓનાં નિર્મળ જળ જેમ ચંભિત થાય છે તેમ પૃથ્વી પરની વિપત્તિઓને દૂર કરનાર એવા આપના ઉદયથી શત્રુઓનાં નિર્મળ હૃદય ભયનું સ્થાન બની ગયાં છે.
कलमगोपवशास्तव चक्रभृच्छचिरमं चिरमङ्गलकारणम् ।
परभृतानिभृतस्वरगीतिभिः, किल यशो लयशोभनमुज्जगुः ।।२२।। । હે ચક્રવર્તિનું, શાલી ધાન્યની રક્ષા કરવાવાળી સ્ત્રીઓ આપના નિર્મળ અને ચિરકાલીન મંગલકારી યશનાં ગુણગાન કરે છે. તે સ્ત્રીઓ કોયલની જેમ મંજુલ અને લયબદ્ધ ગીતોથી અતિ મધુર ગરબીઓ ગાઈ રહી છે. (ગાન કરી રહી છે.)
गिर इव क्षितिराज ! तवेक्षवोऽतिमधुरा मधुराशिसितारसात् । - व्यपहरन्ति मनांसि सतां मुहू, रसमया समया नगरीभुवः ।।२३।।
હે ક્ષિતિરાજ, આપની વાણી ઈસુ (શેરડી)ની જેવી મધુર અને સાકરથી પણ અતિ મીઠી છે. તે શૃંગાર આદિ નવ રસોથી પ્રચુર અને નાગર ગુણોથી યુક્ત વાણી સપુરુષોના ચિત્તને આકર્ષણ કરવાવાળી છે.
प्रसरतीह वने कलमोल्लसत्परिमलोऽरिमलोदयवर्जित ! |
श्वसितगन्धवहो भवदाननेप्युपवने पवनेरितवत्तया ।।२४।। શત્રુઓના પાપોદયથી રહિત એવા હે રાજન, શરઋતુમાં ઉત્પન્ન થતી કલ (નામની વનસ્પતિ)થી સુગંધિત બનેલો પવન ઉપવનમાં અને આપના મુખમાં સુગંધી ફેલાવી રહ્યો છે.
इति रथाङ्गभृदुत्सवमार्तवं, कलय बन्धुरबन्धुरमालय ! । बलिभुवं प्रयियासुरपि क्षणं, सदयितो दयितोरुविपक्षभीः ।।२५।।
શ્રી ભરતબાહુબલિ મહાકાવ્યમ્ ૦ ૬૯