Page Text
________________
એક પછી એક માર્ગને પસાર કરતો દૂત કેટલાક દિવસ વ્યતીત થયે તક્ષશિલાના પ્રદેશમાં પહોંચ્યો, સરોવર, નદી, તળાવ, જંગલ અને ઉદ્યાનોની શોભાથી સ્વર્ગપુરીની શોભા જેણે જીતી લીધી છે, તેવી તક્ષશિલા નગરીના પ્રદેશને જોઈ આનંદિત બની ગયો.
पुरी परीतेयमनेकशो हयै र्नमोंशुमत्सप्ततुरङ्गमाङ्कितम् । स्मयाद् विहस्येति खुरोद्धुरं रजः, क्षिपद्भिरुच्चैश्चलताञ्चितक्रमैः ।।४२।।
તક્ષશિલા નગરીમાં ચારેબાજુ અનેક પ્રકારના ઉત્તમ ઘોડાઓ જોયા. તે પવનવેગી ઘોડાઓ અહંકારથી હાંસી કરતા પોતાની ખૂરીથી પૃથ્વીની રજને ઉખેડીને આકાશમાં સૂર્યની સામે ફેંકતા હતા. શા માટે ? આકાશના સૂર્ય પાસે તો ફક્ત સાત જ ઘોડા છે, જ્યારે અમારી તક્ષશિલામાં તો સંખ્યાતીત છે.
वनायुदेश्यैः पवनातिपातिभि स्तिरः क्षिपद्भिस्त्विति वारिधौ रजः । अयं रजोभिर्यदि पूर्यतेऽखिलो, रयस्तदा नः स्खलति क्वचिन्न हि ।। ४३ ।।
વળી કોઈ જગ્યાએ તો વનાયુ પ્રદેશના પવનવેગી ઘોડાઓ ભૂમિની રજકણો ઉખેડીને સમૂહમાંસમુદ્રમાં ફેંકતા હતા, અહીં કવિ કલ્પના કરે છે કે ઘોડાઓ એમ માનતા હતા કે આ રજકણોના સમૂહથી સમુદ્ર પુરાઈ જાય તો અમારો વેગ ચાંય સ્ખલના પામે નહિ.
खलूरिकाकेलिनिबद्धलालसैः १, ससैन्धवैः २ सादिश्मनोनुगामिभिः । नितान्तमभ्याशवशाल्पितक्लमैः, समुच्छलत्केसरकेशराजिभिः ।।४४।।
તે વનાયુ દેશના ઘોડાઓની પાસે પૂરી અને વેગનો અભ્યાસ કરવા આવેલા - ઊછળતી કેશવાણીથી શોભતા સિંધુ દેશના ઘોડાઓ આયુધશાળામાં નિરંતર અભ્યાસ કરવા છતાં શ્રમિત થતા નહિ .
क्रमं विनीतैरिव नावलङ्घितुं, कृतप्रयत्नं परिधारितैर्मुहुः । अखेदमेदस्विबलैर्महाभुजै - स्तरङ्गितास्तस्य मुदस्ततो हयैः
।।४५।।
चतुर्भिः कलापकम् ।
જેમ વિનીત શિષ્ય ક્રમનું (આચારનું) ઉલ્લંઘન કરતો નથી તેમ ખેદરહિત પુષ્ટ અને પરાક્રમી ક્રમબદ્ધ ચાલતા ઘોડાઓ દૂતના આનંદને વધારતા હતા.
-
स सिंधुरैः सन्निहिताभ्रमुप्रिय भ्रमैर्भ्रमदभ्रामरवर्द्धितक्रुधैः ।
चलन्नगेन्द्रैरिव वारण७च्छलात्, कपोलपालीविगलन्मदाम्बुभिः ।।४६।।
૧. સ્વસૂરિા-શસ્ત્રાભ્યાસ કરવાનું મેદાન - (સુરતી તુ શ્રમો યોગ્યામ્યાપ્તતવ્યૂ હતૂરિયા - અમિ॰ રૂ/૪પુર) ૨. સૈન્યવઃ-સિન્ધુ દેશમાં ઉત્પન્ન અશ્વ
રૂ. સારી-ઘોડેસ્વાર(અશ્વારોòત્વશ્વવાર, સારી થ સુરશી ય સમિ૦ રૂ/૪ર૧)
૪. વેશ અપના ગળાના વાળ
શ્રી ભરતબાહુબલિ મહાકાવ્યમ્ ૭ ૧૦
૧. સિન્ધુરઃ-હાથી (સ્તવે મંદિવસિન્ધુરના વન્તિન-મિ૦ ૪/૨૮૬)
૬. અમ્રમુપ્રિયઃ-ઐરાવત હાથી (પેજાવતો રૂપ્તિમાઃ શ્વેતાબોડમ્રમુપ્રિયા - અશ્મિ ૨/૬૧૧)
૭. વાજળ-હાથી (માતાવાળ... અમિ૦ ૪/૨૮૩)
૮. પાની-હોના (ગેટિક પાત્યત્ર કૃત્યપિ - અમિ૦ ૪/૭૧)
| SR No. | 005718 |
| Book Title | Bharat Bahubali Mahakavyam |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Sulochanashreeji |
| Publisher | Vishvakalyan Prakashan Trust Mehsana |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 288 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 7 MB |