________________
શ્રમણુ ભગવાન મહાવીરસ્વામીની સાધનાની પરાકાષ્ઠા ૧૪૯
यसहे इव जायथामे; सीहे इत्र दुद्धरिले मन्दरे इव निकम्पे; सागरे इव गम्भीरे; चन्दे इव सोमलेसे; सूरे इव दित्ततेप; सच्चकणगं व जायरूवे; वसुन्धरा इव सव्वफालविलहे; મુચકુવાલને 4 સેયલા નો ॥ ૬ ॥''
આ સુત્ત(સૂત્રના અક્ષરશઃ અનુવાદ ન આપતાં એમાં અહાવીરસ્વામી ગૃહયાગ કરી અનગાર અન્યા-સાચા શ્રમણુ અન્યા તેને અંગે એમને ઉદ્દેશીને જે વિવિધ વિશેષણાના-ઉપમાઓના ઉલ્લેખ કરાયેા છે તેની હું એક પછી એક નોંધ લઉં છું :
(૧) મહાવીરસ્વામી પાંચ સમિતિથી યુક્ત હતાઃ (અ) ઇર્યા–સમિતિ, (આ). ભાષા-સમિતિ, (ઇ) એષણા-સમિતિ, (ઇ) ઉપકરણાદિના ગ્રહણને અંગે અને વસ્ત્રાદિના કે માટીના ‘માત્ર’ નામના પાત્રને મૂકવાને અંગેની સમિતિ અર્થાત્ આદાનનિક્ષેપણસમિતિ અને (ઉ) મલ, મૂત્ર, ચૂંક, નાકમાંથી નીકળતા શ્લેષ્મ તેમ જ શરીરના મેલ .એ બધાના ત્યાગરૂપ પારિષ્ઠાપનિકા-સમિતિ, આ ઉપરથી એ વાત ફલિત થાય છે કે મડાવીરસ્વામી ગમનમાં અને આગમનમાં, ખેલવામાં, ભિક્ષા લેવામાં, કઈ ચીજ લેવા-મૂકવામાં તેમ જ મલાદિના ત્યાગમાં સાવધાનપણું વ્રતા હતા
(૨) આ જ મામત સક્ષેપમાં અત્ર એમ કહી છે કે મહાવીર– સ્વામી મન, વચન અને કાયા એ ત્રણને અંગે સમ્યક્ પ્રવૃત્તિવાળા હતા.
(૩) મહાવીરસ્વામી (અ) મને–ગુપ્તિ, (આ) વચન–ગુપ્તિ અને (ઇ) ક્રાય-ગુપ્તિ એમ ત્રણ ગુપ્તિના ધારક હતા અર્થાત્ એને
