________________
પરમાણુ પ્રમાણકથન ’
गा
સ...બધઘટક પરમાણુ અને *યશુકસ્વરૂપ સરેણુના અવયવાયવ અને અવયવ પણ માનવા જોઇએ. આથી સ્પષ્ટ છે કે ત્રસરેણુમાં ચાક્ષુષદ્રવ્યત્વના સ્વીકાર કર્યા પછી તકારણીભૂત અપકૃષ્ટમહત્ત્વપરિમાણના પ્રયાજક અનેકદ્રવ્યવવના પણ સ્વીકાર કરવા પડશે. અન્યથા ત્યણુકમાં ચાક્ષુષદ્રવ્યત્વ પણ નહીં માની શકાય. अनुस त (त्रसरेणौ यदि सावयवत्व' न स्यात्तर्हि अपकृष्टमहत्त्व प्रति अनेकद्रव्यवत्व प्रयोजक न स्यात् ) उत्त अनुमानमा प्रयो હાવાથી ઉક્તાનુમાન અપ્રયાજક નથી; આ રીતે ત્રસરેણુના અવયવમાં સાવયવત્વની સિદ્ધિ થયા પછી તે અવયવામાં (યણુકાવયવ પરમાણુમાં) પણ સાવયવત્વ સિદ્ધ થશે એ કહેવુ. ચેાગ્ય નથી કારણ કે પરમાણુમાં સાવયવત્વ માનીએ તા, એના અવયવામાં અવયવવત્ત્વની સિદ્ધિ કરવી પડશે. અને તેથી એ રીતે અનવસ્થા આવશે. તેથી પરમાણુના અવયવેાની ધારા સિદ્ધ થતી નથી.
૯
चेति । सा - कार्यरूपा पृथिवी त्रिविधा, शरीरेन्द्रियविषयभेदादित्यर्थः ॥३७॥
कारिकावली ।
• योनिजादिर्भवेद् देह इन्द्रियं घाणलक्षणम् । विषयो द्वयणुकादिश्च ब्रह्माण्डान्त उदाहृतः ||३८|| मुक्तावली ।
तंत्र देहमुदाहरति-योनिजादिरिति । योनिजमयोनिज' चेत्यर्थः । योनिजमपि द्विविध, जरायुजमण्डज' चेति । जरायुजां मानुषादीनाम् । अण्डज - सर्पादीनाम् । अयोनिजं स्वेदजोद्भिज्जादिकम् । स्वेदजाः कृमिदशायाः । उद्भिज्जाः- तरुगुल्मायाः । नारकिणां शरीरमप्ययोनिजम् ।
न च मानुषादिशरीराणां पार्थिवत्वे किं मानमिति वाच्यम् । गन्धादिमवस्यैव प्रमाणत्वात् । न च क्लेदोष्मादेरुपलम्भादाप्यत्वादिकमपि स्यादिति वाच्यम् । तथा सति जलत्व पृथ्वीत्वादिना सङ्करप्रसङ्गान् । न च तर्हि जलीयत्वादिकमेवास्तु न तु पार्थिवत्वमिति वाच्यम् ।
