________________
૫૩
दष्टवा जन्भजराविपत्तिमरणं त्रासश्व नोत्पद्यते
पीत्वा मोहमयी प्रमादमदिरामुन्मत्तभूतं जगत ॥ पाषाण खण्डेष्वपि रत्नबुद्धि कान्तेति धीः शोणितमांसपिण्डे । पश्चात्मके वर्माणि चात्मभावो जयत्यसौ काचन मोहलीला ॥
આ કો દ્વારા વેદાંતે મોહનું સ્વરૂપ સમજાવ્યું છે. અને નિર્મોહી થવા ઉપદેશ આવ્યું છે. कुरंगमातंगपतंगमृगभीना हताः पञ्चमिरेव पञ्चा । एकः प्रमादी स कथं न हन्यते यः सेवते पंञ्चमिरेव ॥
એ બીજે જાણીતે વિષયત્યાગને ઉપદેશ આપતે. કલેક છે.
न मोक्षो नभसः पृष्टे न पाताले न भूतले । अज्ञानह्रदयग्रन्थे शो मोक्ष इति स्मृतः ॥
આકાશમંડળમાં મેક્ષ નથી. પાતાલ કે ભૂતલમાં મેક્ષ નથી. પરંતુ હૃદયમાં અજ્ઞાનરૂપ જે ગ્રંથિ છે, તેને નાશ કર એ જ મેક્ષ છે.
એટલે કે દુઃખ નિવૃત્તિ અને સુખ પ્રાપ્તિ એ જ મોક્ષ છે અને એથી જીવતાં જ જીવન્મુકત થવાય છે. આ વાત દ્વારા વેદાંત કેવલજ્ઞાનની પુષ્ટિ કરે છે.
વેદાંતના વિવર્તવાદ અને અજાતવાદ જૈનદર્શનના વિવેક અને વૈરાગ્ય કે અનિત્યતાની ભાવનાથી સમજાવી શકાય અને અદ્વૈતવાદને કેવલજ્ઞાનથી ઘટાડી શકાય.
આવી તે ઘણું વાત છે. મેળવતાં આવડે તે મેળ
