________________
મૃતિને અંગે જેમ મંદિરની રચના છે તેમ આત્માને અંગે શરીર છે. મડવ આત્માનું છે. શરીરનું નથી. તેમ છતાં આપણે દેહ મેહ ભાવે અજ્ઞાની બનીને આત્માને ભૂલીને રાગ યુક્ત જીવન જીવીએ છીએ. અને દુઃખી થઈએ છીએ.
તીર્થકર ભગવંતને તેમના તીર્થકર નામકર્મના વિપાકે દયના પરિણામે સમવસરણ, અષ્ટ પ્રાતિહાર્યા આદિ જે છે તે પુલના બનેલા સ્કંધના તેજ છે. તીર્થકર ભગવંતના કેવલજ્ઞાનનું તેજ આપણે જોઈ શક્તા નથી. આપણે પરમાત્મા તીર્થકર ભગવંતના દેહના દર્શન કરીએ છીએ. તેમના કેવલજ્ઞાનનું દર્શન કરી શકતાં નથી.
બહારથી આપણને એમ લાગે છે કે કેવલિ ભગવંત તેમના દેહમાં રહેલ છે. પરંતુ વાસ્તવિકતા તે એ છે કે તેમને. સ્વયંનો દેહ પણ સમસ્ત વિશ્વના પદાર્થોની જેમ તેમના કેવલજ્ઞાનમાં પ્રતિબિંબિત થઈ રહેલ હોય છે.
પરમાત્માની મૂર્તિ તે પરમાત્માની સ્કૂલ-દારિક આકૃતિ છે. એનાથી સૂક્ષ્મ આકૃતિ પરમાત્માને અક્ષર દેહ અર્થાત્ જિનવાણી-જિનાગમ છે અને તેથીય સૂક્ષમ અર્થાત
માતિ સૂફમમૂર્તિ જે પરમાત્માની હોય તે તે પરમાત્મા દ્વારા વિસર્જિત કરાયેલા શુકલ લેશ્યાના મવગણના પુદ્ગલ છે જેનું ગ્રહણ કરવું તે અર્થાત શુભભાવમાં અને શુકલલેસ્થામાં રહેવું, એ પરમાત્માની સર્વોત્કૃષ્ટ અર્ચના છે.
પરમાત્માની પ્રતિમાના દર્શન એ આંખનો વિષય છે. જે સ્થૂલ છે. પરમાતમાના વચન અર્થાત્ જિનવાણીનું શ્રવણ એ કાનને વિષય છે જે સૂફમ છે. જયારે પરમાત્મા ભાવિત