________________
૩૫૭
સાધકનાં તે પાંચ સ પણ છે. આ પાંચે ગુણે પરાકાષ્ઠાના કેળવવાં સિદ્ધ થાય છે. જયારે પાંચ વરૂપ શક્તિનું પાંચ સ્વરૂપ ગુણેમાં પરિણમન થાય છે પ્રાગટય થાય છે.
આ પાંચે આચાર મનુષ્ય સર્વથી પ્રાપ્ત કરી શકવા શક્તિમાન છે. સંગ્નિ પંચેન્દ્રિય તીર્થંચના અને દેશથી પ્રાપ્ત થઈ શકે છે. જ્યારે દેવ અને નારકીના જીવને માત્ર બે જ આચાર. જ્ઞાનાચારને દર્શનાચાર પ્રાપ્ત થઈ શકે છે. અસંગ્નિ અને તેમજ એકેન્દ્રિયથી રેન્દ્રિયથી જીવેને એકેય આચાર પ્રાપ્ત થઈ શકતું નથી.
પુનર્જન્મ નથી જોઈતે–દેહ નથી જોઈતે તે દેહભાવ છે. જોઈએ. દેહભાવ છોડ તે સમ્યક્ત્વ છે. જે જ્ઞાનાચાર, દર્શનાચાર છે. કારણ કે “દેહ એ હું નથી એવું જાયું–આતમા અને દેહ જુદા છે એવી જાણ થઈ તે જ્ઞાનાચાર છે. જ્યારે “દેહ એ હું નથી”ની ભાવના અંતર્ગત “હું આત્મા છું” અને વળી “આત્મા નિત્ય છે ને “પરમાત્મ સ્વરૂપ છું એવી દષ્ટિ થઈ. સ્વરૂપનું લક્ષ્ય થયું. અર્થાત્ મોક્ષની દષ્ટિ થઈ તે દર્શનાચાર થયે. - આત્મ “દેહ એ હું નથી પણ હું આત્મા પરમાત્મ
સ્વરૂપ છું. એવી દષ્ટિ થઈ. દેહભાવ ગયે અને આત્મભાવ આ અર્થાત્ દષ્ટિ અવળી મટી સવળી થઈ–મિથ્યાવિનાશી) મટી સમ્યગૂ થઈ તેના બળે પછી આત્મભાવથી આત્માને એના સાચા સભ્ય આમસ્વરૂપમાં અર્થાત્ પરમાત્મ સ્વરૂપમાં લાવવા માટે દેહધર્મ ઉપર પરિષહ અને ઉપસર્ગોના કષ્ટ વેઠી વિજય મેળવવું એટલે કે સંયમ અને તપમાં પ્રવૃત્ત
