________________
૧૯૭
બનવું પડે જે બનવાની ઈચ્છા એ કોણ છે જે ન રાખો હોય, સહુને સહુ કે પોતાના મિત્ર બની શકે તે પસંદ છે અને નહિ કે શત્રુ.
જગતનું એવું સ્વરૂપ નથી કે જીવ સંખ્યા માત્ર એક છે. જીવની જાતને બે વિભાગ સંસારી અને સિદ્ધ ઉભયમાં જીવની પણ અનંત છે. સંસારી જીવને બીજાં સંસારી જેની સાથે અને ની વચ્ચે રહેવું પડે અને જીવન જીવવું પડે એના વિશ્વને અટલ નિયમ છે તેથી જ પરસ્પર એકબીજાના જીવનને આધાર થઈને અને આધાર લઈને જીવવું પડે એને અટલ નિયમ છે. આ નિયમથી જીવતું જીવ પ્રત્યેનું આચરણ અને વર્તન સિદ્ધ થાય છે. “પરવર ૨૫-ગીરનાર અડચણ અને વર્તન બે પ્રકારના હોઈ શકે છે. સદ્વર્તન–સદાચાર અને અસદ્વર્તન દુરાચાર પરસ્પર સદવર્તન વડે જ જીવ, જીવની સાથે સત્ય અને પ્રામાણિક જીવન જીવી શકે છે કે જે તેને પિતાના પરમ સ્વરૂપ સુધી લઈ જાય છે પરમ સ્વરૂપ સુધી પહોંચાડે છે. એ જ “અરિહંત અને સિદ્ધ શબ્દો વાસ્તવિક અર્થ છે. કાઈના શત્રુ રહેતો નથી અને અસિદ્ધિને પછી પ્રશ્ન રહે નથી. એક વ્યક્તિને સો મિત્ર હશે અને એફ શત્રુ હશે તે તે એક શ ચોવિસે કલાક યાદ આવશે પણ મિત્ર યાદ નહિ આવે અને એક વ્યક્તિને તે રાગ અનુકૂળ હશે અને એક સંગ પ્રતિકૂળ હશે તો તે પ્રતિકુળ સંગ નિત્ય સ્મરણરૂપ બની રહેશે અંદર ઉડાણમાં સૂક્ષમ રીતે વગાહન કરીશું તે આપણને ખાત્રી થશે કે “અરિહંત અને સિદ્ધ શબ્દના અર્થની જ માંગ મારા આપણા સહુ કોઈની છે. આમ જેણે સિદ્ધ બનવું હશે એણે અરિહંત થવું પડશે અને તે માટે જીવ