________________
૧૬૭
પહેલાં તે વિચારવુ... ‘હુ” ‘હુ” એટલે કોણ? ‘હુ’ એટલે દ્રવ્ય! આત્મા ! આત્મપ્રદેશ ! પ્રદેશપિંડ! હુ” તે જીવ! ‘હુ” તે ચેતન ! ‘હુ” આત્મા માત્મપ્રદેશ ! પછી ચિંતવવું ‘હુ” કેવડે ? ‘હુ’ કયાં? કેવડે કહેતાં દેહપ્રમાણ પ્રદેશપિંડ આવશે. સ્વક્ષેત્ર આવશે, અને કયાં કહેતાં ક્ષેત્ર આવશે આ ક્ષેત્ર આય કુળ-સ'ની પાંચેન્દ્રિય શરીર.
ત્યારબાદ આવશે કાળ અને ભાવની ચિંતવના મારે સ્વકાળ શું? અને મારા સ્વભાવ શુ' ?સ્વભાવ અને સ્વભાવના બે ભેક પડશે વ્યવઙાર કાળ અને વ્યવહાર ભાવ તથા નિશ્ચયકાળ અને નિશ્ચય ભાવ. નિશ્ચયકાળ અને નિશ્ચયભાવ એ જુદાં નથી. અને એક જ છે. વ્યવહારના કાળમાં ચિતવવું મારે કયા કાળ ચાલે છે? પુણ્યના ઉદય છે. તે તે પુણ્યદયના કાળ છે. જેમાં ધર્મ અને ધર્માંસામગ્રી તથા ધમ રુચિ મળેલ છે. જેના ટેકા વડે એવી ભાવના ભાવુ, એવાં સ્વરૂપ ભાવમાં રમું, સ્વરૂપ ક્રમમાણ થઈ જાઉં કે ભાવ પણ ચાી જાય અને સ્વભાવમાં આવી જાઉં, નિાનીમાંથી સહુજાનદી બનુ કાળ અને ભાવને અભેદ કરી દઉં. કાળ મારે કેળિયે કરી જાય તે પહેલાં કાળનાડુ કાળિયા કરી લઉં અને કાળને મારા ભાવમાં ભેળવી દો જેથી હું સ્વયં મારા ભાવ વડે મારા સ્વભાવમાં આવી જાઉં.
—સકલનકાર સૂર્યવદન કોરદાસ ઝવેરી
45