________________
૧૪૬
સંસારમાં દરેકને અરસપરસ એકબીજાના મિથ્યાત્વાદિ નડે છે. પરંતુ એમાં બીજાના નિમિત્તાથી આપણને નડે છે. પણ વાસ્તવમાં ઉપાદાનથી તે પિતાના જ પોતાને નડે છે અને પીડે છે. તેમ અન્યના મિથ્યાત્વાદિ પણ અન્યના સંપર્કમાં આવતાં આપણી પીડામાં તે વધારે કરે છે.
જ્યારે જે શુદ્ધ છે, પૂર્ણ છે, તેવાં તીર્થકર ભગવંતને, કેવલિ ભગવંતોને તે પોતાને મિથ્યાત્વ અવિરતિ કષાય છે જ નહિ અને તેથી કરીને તેની તેઓને પીડા કે નડતરને પ્રશ્ન જ ઉદ્ભવતું નથી તેમ મિથ્યાત્વાદિ જેમના જાગતા છે તેવાંની પણ તેમને નડતર નથી કે તે તેઓને પીડારૂપ થતાં નથી. ચંડ કૌષિક નાગના કષાયે તીર્થકર પરમાત્માનું શું બગાડયું? કાંઈ જ નહિ! બળતું, બળતાને બાળે અને સ્વયં પણ બળે અંદરમાં પોતાના મિથ્યાવ-અવિરતિ કષાય છે એટલે જ બહારમાં બીજાના મિથ્યાત્વાદિ પિતાને નડતરરૂપ અને પીડારૂપ થાય છે. પાર્શ્વનાથ પ્રભુએ આવી કમઠ તાપસને લાકડામાંથી નાગ-નાગણનું જોડું કાઢી બતાડયું. કમઠ તાપસ શરમી દે થયે પણ પાર્થ પ્રભુને એને હરખ શેક ન થયો. વળી જ્યારે કમઠ તાપસે મેઘ માળીના ભવમાં પાર્શ્વપ્રભુને ઉપસર્ગ કર્યો ત્યારે ય પ્રભુ તે મિથ્યાત્વ ભાવમાં હતાં જ નહિ એટલે સમભાવમાં રહી શકયા અને વિરતિવંત હોવાથી નિષ્કષાય રહ્યાં.
“પિંડે સો બ્રહ્માડે એ ઉતિથી પિંડમાં એટલે કે પિંડમાં (પિતામાં) તે બ્રહ્માંડમાં પોતામાં મિથ્યાત્વ-અવિરતિ -કષાયના ભાવે પડયા છે તે પોતે પિતાથી દુઃખી થશે, જગતથી પણ દુઃખી થશે અને વળી જગતને પણ દુઃખી કરશે.