________________
૧૩૧
પૂરે પૂર જાણતાં નથી અને પિતાના ય સ્વરૂપ કે વિરૂપ કે વિરૂપને જાણતા નથી.
એ તે માતા અને એના સંતાન જેવું છે. માતા પિતાનું જીવન જીવી જાણે છે અને પોતાના સંતાનને ય જિવાડી જાણે છે. જયારે બાળક (સંતાન) ન તે પિતાનું જીવન જીવવા સ્વયં શક્તિમાન છે કે ન તે માતાને જિવાડવાનું જ્ઞાન કે શક્તિ તેનામાં છે.
(૯) પરમાત્માથી વિમુખ છે અને પોતાના સ્વરૂપથી ય જે વિમુખ છે તે બહિરામાં છે. જે બહિરાત્માથી વિમુખ છે અને પરમાતમાં તથા પિતાની સિદ્ધિની જે સન્મુખ છે તે અંતરાત્મા છે.
જે પિતાના સ્વરૂપમાં તન્મય છે અને સિદ્ધિને પ્રાપ્ત કરી ચૂક્યા છે તે સિદ્ધાત્મા પરમાત્મા છે.
(૧૦) બહિરાભા–અંતરાત્મા એવાં આપણે વર્તમાન કાળમાં રદયથી રસ વેદીએ છીએ અને જ્ઞાનથી જાણીએ છીએ. પછી રસવેદન ચાલી જાય છે અને જ્ઞાતૃત્વ (સ્મૃતિ) ઉભું રહે છે. જ્યારે પરમાત્માને સ્વક્ષેત્રના જ્ઞાન અને વેદન અભેદ બની જાય છે.
(૧૧) સિદ્ધ પરમાત્મા દેહાતીત એટલે કે દેહરહિત અશરીરી પરમાત્મા છે. અરિહન્ત પરમાત્મા વિદેહી છે. નવે દેહ હવે ધારણ કરનાર નથી એ અપેક્ષાએ તેઓ દેહત્યાગી છે.
સાધુ ભગવંત દેહભાવ રહિત છે અને દેહને માટે માલિકીની કોઈ ચીજ રાખેલ નથી તેમ જ દેહને આવશ્યક ચીજ ભિક્ષામાં મળે તે સંયમવૃદ્ધિ અને ન મળે તે તો વૃદ્ધિ સમજે છે તેથી દેહત્યાગી છે.
