________________
૦૬
ગણિત કોયડા (૭૦) સવા શેર વાળે સાડા સત્તર,
વાજબી લીધા વઢી, પોણા શેર વાળે કહ્યું,
આપ ભાઈ મુજને અઢી. ત્રીજાએ ૨૦ પૈસા આપ્યા. તેમાંથી પહેલાને ભાગ ૧૭ના અને બીજાને ભાગ ૨ા પૈસા આવ્યા. તે શી રીતે ? કુલ ખાવાનું ના + ૦ાા શેર મળી ૨ શેર હતું. તે ત્રણ જણે સરખા ભાગે ખાધું, એટલે દરેકે શેર ખાધું
હવે પહેલાંનું ૧ શેર અર્થાત્ ! હતું તેમાંથી ૩ ગયું એટલે ૭ વધારે વપરાયું. બીજાનું ના શેર એટલે ૩ હતું તેમાંથી 3 ગયું એટલે વધારે વપરાયું. આથી ૭ અને ૧ના પ્રમાણમાં ૨૦ની વહેચણી થવી જોઈએ. આ રીતે પહેલાંને ૧૭ી અને બીજાને ૨ાા પૈસા મળ્યા.
(૭૧) આનો ખુલાસો એ છે કે જો સરખી કિંમતનો બોર બાકી રહ્યાં હોત તો ફેર આવત નહિ. પરંતુ એકનાં ૧૫ પૈસાનાં છે અને બીજાનાં ૧૦ પૈસાનાં છે, એટલે બે પૈસાનાં પાંચ લેખે ૨૦ પૈસાનાં પ૦ બોર વેચ્યાં હોત તો વાંધો આવત નહિ.પરંતુ બાકીનાં ૧૦ બોર પણ બે પૈસાનાં પાંચ લેખે વેચ્યાં, તેથી ૧ પૈસો ઓછો ઊપજ્યો. જો એ બોર પૈસાનાં બે લેખે વેચ્યાં હોત તો પ પૈસા ઊપજત અને પહેલાંના ૨૦ મળી કુલ ૨૫ પૈસા થઈ રહેત.
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
