________________
लोकप्रकाश।
(४१०)
[सर्ग २० प्रत्यद्वं मण्डलचारसंख्याप्ररूपणा रवेः। वर्षान्तः प्रत्यहं रात्रिदिनमानप्ररूपणा ॥ ६४ ॥ मण्डले मण्डले क्षेत्रविभागेनाप्यहर्निशोः । प्ररूपणा मण्डलानां परिक्षेपप्ररूपणा ॥ ६५ ॥ प्रतिमण्डलं मुहूर्त्तगतिमानप्ररूपणा । मण्डले मण्डले दृष्टिपथप्राप्तिप्ररूपणा ।। ६६ ॥ प्ररूपणा सप्तमी च ख्यातार्धमण्डलस्थितेः । अनुयोगद्वारमथ प्रथमं परितन्यते ॥ ६७ ॥
चरतोऽर्को यदा सर्वान्तरानन्तरमण्डले । सूर्यसंवत्सरस्याहोरात्रोऽयं प्रथमस्तदा ॥ ६८ ॥ त्र्यशीतियुक्शततमे द्वैतीयीकात्तु मण्डलात् । परिपाट्या सर्वबाह्यमण्डले तौ यदागतौ ॥ ६९ ॥ संपूर्णाः सूर्यवर्षस्य षण्मासाः प्रथमे तदा । एतदेव च वर्षेऽस्मिन् दक्षिणायनमुच्यते ॥ ७० ॥ युग्मम् ॥
(૧) દરવર્ષે સૂર્યના મંડળમાં ગતિની સંખ્યા (૨) વર્ષમાં હમેશની રાત્રી તથા हिवसनु प्रमाण; (3) प्रत्ये भरणे क्षेत्रविमा प्रभारी हिस; (४) भजन परिક્ષેપ અર્થાત્ ઘેરાવો; (૫) પ્રત્યેક મંડળે એક મુહૂર્તમાં ગતિનું માન, (૬) પ્રત્યેક મંડળે पियाति; अने (७) अर्थ भनी स्थिति. १४-६७.
એ સાત દ્વારમાંના પહેલા દ્વાર વિષે –
જ્યારે બેઉ સૂર્યો સર્વથી અભ્યત્ર મંડળ પછીના મંડળમાં ફરે છે ત્યારે સૂર્યસંવત્સરને પહેલે અહોરાત્ર થાય છે. ૬૮.
પછી વળી ત્યારે એ બીજા મંડળ થકી, ફરતા કરતા અનુક્રમે એક ગ્લાશીમાં એટલે સર્વથી બહારના મંડળમાં આવે છે ત્યારે સૂર્યવર્ષના પહેલા છ માસ થાય છે, જે આ वर्षक्षिायन उवाय छे. ६५-७०.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
