________________
૨
(૨૦) સ્ટોર
[ परित्तानन्तमायं स्यायुक्तानन्तं द्वितीयकम् । ... अनन्तानन्तकं तार्तीयीकं च गदितं जिनैः ॥ १२५ ॥ षडप्येते स्युर्जघन्यमध्यमोत्कृष्टभेदतः । अष्टादशाथ संख्यातैस्त्रिभिः सहैकविंशतिः ॥ १२६ ॥ द्वावेव लघुसंख्यातं व्यादिकं मध्यमं ततः। अर्वागुत्कृष्टसंख्यातात् नैकस्तु गणनां भजेत् ॥ १२७ ॥ यत्तु संख्यातमुत्कृष्टं तत्तु ज्ञेयं विवेकिभिः ।
चतुष्पल्याधुपायेन सर्षपोत्करमानतः ॥ १२८ ॥ तच्चैवम्-जम्बूद्वीपसमायामविष्कम्भपरिवेषकाः ।
सहस्त्रयोजनोद्वेधाः पल्याश्चत्वार ईरिताः ॥ १२९ ॥
અનન્ત” ના, “પરીત્ત ', “યુક્ત” અને “અનન્ત” એમ ત્રણ ભેદ છે. એ ત્રણ વળી જઘન્ય, મધ્યમ અને ઉત્કૃષ્ટ-એમ ત્રણ પ્રકારે છે. એટલે આ “અનન્ત” ના પણ “અસંખ્યાત ” ની પેઠે નવ ભેદ થયા. ૧૨૪–૧૨૫.
એ રીતે ૩૯=૩૧ એકવીશ ભેદ થયા. ૧૨૬.
આમ બે'—એજ સંખ્યા “ જઘન્ય સંપ્રખ્યાત છે; ઉત્કૃષ્ટ સંખ્યાતની પહેલાનું ત્રણ આદિ સંખ્યાવાળું—એ “મધ્યમ સંખ્યાત” છે; “એક ” ની સંખ્યાની ગણના જ નથી. ૧૨૭.
- “સંખ્યાત”નો ત્રીજો પ્રકાર જે “ઉત્કૃષ્ટ સંખ્યાત છે તે સમજવા માટે ચાર પાલા અને સરસવ” ની રહસ્યપૂર્ણ હકીકત નીચે મુઝબ આપીએ છીએ:
જંબુદ્વિપ જેવડા (લાખ જન) લાંબા પહોળા અને ઘેરાવાવાળા તથા એક હજાર
૧ સંખ્યાલ ૩ ૧ જધન્ય સંખ્યાત , ૨ મધ્યમ )
અસંખ્યાત ૯ ૧ જઘન્ય પરીત્ત અસંખ્યાત ૨ મધ્યમ પરીત્ત , ૩ ઉત્કૃષ્ટ પરીર ,, - ૪ જધન્ય યુક્ત | ૫ મધ્યમ યુક્ત
૬ ઉત્કૃષ્ટ યુક્ત - ૭ ધન્ય અસંખ્ય ૮ મધ્યમ અસંખ્ય , ૯ ઉત્કૃષ્ટ અસંખ્ય ,
અનન્ત ૯ ૧ જધન્ય પરીત્ત અનન્ત ૨ મધ્યમ પરીd ,, ૩ ઉત્કૃષ્ટ પરીત્ત ૪ જધન્ય યુક્ત ૫ મધ્યમ યુક્ત ૬ ઉત્કૃષ્ટ યુક્ત ૭ જઘન્ય અનન્ત ૮ મધ્યમ અનન્ત ૯ ઉત્કૃષ્ટ અનન્ત
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
