________________
२९४
गुजराती भाषानी उत्क्रान्ति
समाधान थई जाय तेम छे. नहीं तो ' आयात ' के ' आगत' ऊपरथी 'आव्यो' लाववामां आयात-आयातो- आआओ-आओ अथवा आगतआगयो आयो एम रचना निपजावी अंत्य ओकारने बळे 'व' ना प्रक्षेपनी कल्पना करवी पडे एम छे. परंतु उक्त ' आइउ' रूप निपजाववा तो आधी पण वधारे खेंचवुं पडे एम लागे छे. हिंदीनुं ' आया 'के मराठीनुं 'आले' रूप ‘आगत' ऊपरथी सुखपूर्वक आवी शके एवं छे, तेमां ' व' ' श्रुति नथी. त्यारे आपणा ' आव्यो नी तेथी भिन्न प्रकारनी रचना होवामां बांधाने अवकाश नथी. वळी, ऊगती गुजरातीमां अनेक स्थळे ' आवे छे' अर्थमां ' आवइ' क्रियापद वपरायेलुं छे. ' आयात' वा ' आगत' कृदंत द्वारा 'आवइ' आववानो संभव नथी; किन्तु आपततिआपतइ - आवतइ - आवयइ - आवइ ए रीते ' आवइ' क्रियापद सहेजे साधी शकाय छे. कहेवानुं ए के जे रीते 'आवइ' क्रियापद आवे छे ते ज रीते 'आव्यो' ए भूतकाळसूचक पद पण आन्युं छे-ए बन्नेना मूळमां मने तो ' आ + पत् 'नो संबंध भासे छे.
पद्योमां 'कृ' धातु ऊपरथी नीपजेलुं ' किय' क्रियापद वपरायुं छे त्यारे चालु भाषामा 'कृ' धातुथी ऊपजेलुं ' करिअ ' अने तेमांथी आवेलं कर्यु' पद वपराय छे - ए ध्यानमां रहे. हिंदीमां 'कर्यु' अर्थमां ' किया ' पदनो प्रचार छे.
"
कर्तृसूचक कृदंत
११४ पियंकरु, विच्छोहगरु ए बधां कर्तृसूचक कृदंतो छे. तेमांनो अंत्य 'करु' के 'गरु, ' ' कृ + अ' द्वारा 'कर' थईने उत्पन्न थयेलो छे. (जुओ पृ० १९०, टिप्पण १९३ ) ' अब्भत्थणि 'नुं मूळ ' अभ्यर्थन' छे अने ते भाववाचक 'अन'
प्रत्ययवाळं कृदंत छे.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
