________________
बारमो अने तेरमो सैको
૨૮૨
बळी, हेमचंद्र ( ८ -४ - ३९० ) पण ' पहुच्चइ' ना ' हुच्च' अंगने 'भू' धातु द्वारा साधी बतावे छे.
आ रीते 'प्राप्ति' अर्थवाळा 'भू' धातु द्वारा 'प्रभूत' नीपजाबी ते द्वारा 'पहुच्च' लाववुं विशेष सरळ छे. प्रसंगवशात् अहीं ए पण जणाववुं जोईए के श्रीनरसिंहराव भाईना उल्लेखमां 'नापित' मां जे 'ह' ना प्रक्षेपनी कल्पना छे ते पण संगत नथी. ' नापित' शब्दनुं मूळ 'स्ना' – 'हा' धातुमां छे. एटले तेमां मूळथी ज 'ह' छे पण 'ह' बहारथी ऊमेरवानी जरूर नथी.
१०७ आचार्य हेमचंद्र कहे छे के, 'भू' धातु केटलेक स्थळे 'विद्यमानता' ना अर्थने बतावे छे. - " धनानि सन्ति
भाषामां शैलीनी विशेषता
धन छे.” केटलेक स्थळे 'थवुं' एटले 'पहेलां न होय अने पछी थाय' एवा अर्थने पण बतावे छे. श्रुतधरः पुत्रो भवति" - पंडित पुत्र थाय छे.' ( धातुपारायण पृ० २ ). उक्त कृतिओमां ए बन्ने अर्थने सूचवनारां 'भू' धातुनां क्रियापदो
आव्यां छे.
66
१ ' अपवित्तओ वि जण होइ पवित्तउ ' - ४ - अपवित्र जण पण पवित्र थाय छे.
२ ' कह होसु हयासउ' – २८ - हताश एवो हुं केम थईश एटले हताश एवा मुजनुं शुं थशे ?
३ ' होइ विहाणु ' - २८ - सवार थाय छे.
४ ' लहुइहूआ ' - २९ – नाना थया.
५ ' होसइ करतु म अच्छि ' - ३१ - ' हशे ' करतो म-न- बेस' ' – ५८ - सज्जनोनो स्नेह होय छे.
६ ' सज्जणहं होइ ने
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
