Madhyam vrutti vachuribhyamlankrut Siddhahemshabdanushasan Part 02

SR No.: 004402
Original Sutra Author: N/A
Author: Rajshekharvijay
Publisher: Shrutgyan Amidhara Gyanmandir
Total Pages: 646
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 17 MB

Page 103

‘अद्यतन्यां सिविधानम् ] मध्यमवृत्त्यवचूरिसंवलितम् / [ 43 (2 / 1 / 87) इति शस्य षः, उभयत्र "षढोः कः सि" (23 / कर्त्तरि"डप्रत्ययः"स्यात् / णि,- अचीकरत', औज११६२॥ इति कः, इत्येवम्) अलिक्षत् इति सिद्धम् / दहं / ढत् ; श्रि,- अशिश्रियत् , अदुद्रुवत् , असुस्त्रुवत् , भस्मीकरणे / “न्यधुक्षत्," गुहौग संवरणे, गुह, सक्, / अचकमत / कर्तरीति किम् ? अकारयिषातां कटौ "हो धु०" ( 2 / 1182 ) इति हस्य ढः, "गडदबादे०" | मैत्रेण // 8 // ( 261277 ) इति गस्य घकारः / "न्यगृहीत्," [ गुह, | - अवचूरिः-'कृ, करोति कश्चित्, तमन्यः प्रायुअद्यतनीदि, सिजद्यतन्याम्" (3 / 453) इति सिच, ] ङ्क्त, "प्रयोक्तृ०” ( 3 / 4 / 20) इति णिग्, "नामिनोअत्र च "घूगौदितः" (4 / 4 / 38) इत्यनेन इट्, ["लघो ऽकलिहलेः" ( 41351 ) इति वृद्धिः, कार्, अद्य० दि, रुपान्त्यस्य" ( 4 / 3 / 4) इति गुणः, ] "गोहः स्वरे" "णि-श्रि-द्रु-स्त्रु०" इत्यनेन ( प्रस्तुतसूत्रेण ) प्र - (4 / 2 / 42) इति सूत्रण गृहेरोकारस्य ऊकारः, “सः त्ययः, "उपान्त्यस्यासमानलोपि०” (4 / 235 ) इत्यसिच्०" ( 4 / 3 / 65 ) इति ईत्, “इट ईति' (4 // 3 // नेन धातोराकारस्य ह्रस्वः, कर, तदनन्तरं "द्विर्धातुः०" 71 ) इत्यनेन सिच् लुप्यते // 55 // ( 411 // इति ) द्विवचनम्, "असमानलोपे सन्वल्लघुश्लिषः / 3 / 4 / 56 // नि है" (4 / 1163) इत्यनेनाभ्यासे सन्वत् कार्यम् "इत्वम्,” "लघोर्दीर्घोऽस्वरादेः" (4 / 1164 ) इत्यनेवृत्तिः–श्लिषोऽनिटोऽद्यतन्यां “सक्” स्यात् / नाभ्यासे दीर्घः ईत्वम्, "कङश्च" (4 / 1146) इति आश्लिक्षत् कन्यां मैत्रः / अनिट इत्येव-'श्लिषू कस्य चोऽभ्यासे, "जेरनिटि" (4 / 3 / 83) इति णिग दाहे' इति सेटः परो न सक्- अश्लेषीत् , अधाक्षी लुप्यते, ( इत्येवम् ) अचीकरदिति सिद्धम् / "औजदित्यर्थः // 56 // ढत्,' वहीं प्रापणे, वह, उह्यते स्म, 'क्त,' (वह + क्त) - अवचूरिः-"श्लिषंच आलिङ्गने," "श्लिषः' इति "यजादिवचेः किति” (4.1179 ) इति स्वृत् वस्य उ, सूत्र पुष्यादित्वादडि प्राप्ते लषः' इति वचनं / तथा ( उह +त ) हो धुट्पदान्ते (231182) इति "पुरस्तादपवादा अनन्तरान् विधीन बाधन्ते नोत्तरान" धातुहस्य ढः, ( उढ् +त ) "अधश्चतुर्थात्तथोर्धः" ( 2 // इत्यङ एव बाघः, नचि :- आश्लेषि कन्या मैत्रेण 1179) इति प्रत्ययतकारस्य धः, ( उढ़+ध)"तवर्गस्य श्चवर्गष्टवर्गाभ्यां योगे चटवर्गों" (23 // 60) इति // 56 // धस्य ढः, ( उढ् + ढ) “ढस्तड्ढे ( 1 // 3 // 42) इति नासत्त्वाश्लेषे / 3 / 4 / 57 // दीर्घः ऊ, प्रकृतिढस्य च लोपः, (ऊढ) ऊढमारव्यत्, वृत्तिः श्लिषोऽप्राण्याश्लेषे वर्तमानात् ' “सक् "प्रयोक्तृव्यापारे णिग्” ( 3 / 4 / 20 ) इति णिग, ( ऊढ+णि ) "त्रन्त्यस्वरादेः” (7 / 4143) इति न" स्यात् / उपाश्लिषज्जतु च काष्ठं च / असत्त्वा ढस्य अकारलोपः, ( ऊढ़ + णि) "स्वरादेस्तासु" (4 // श्लेष इति किम् ? व्यत्यश्लिक्षन्त मिथुनानि // 57 / / 4 / 31 ) इति वृद्धिः औ, ( औढ् + णि) अत्र द्विवचने अवचूरिः--"नासत्त्वाश्लेषे" इति पृथग्योगकर- परे कर्तव्ये "हो धुट्पदान्ते" इति ( 211182) कृतढणात् पूर्वेणापि प्राप्तः सक् प्रतिषिध्यते // 57 // त्वस्यासत्वे, तदाश्रितस्य "अधश्चतुर्थात्तर्योधः" (2 // 1 // 79) इत्यनेन कृतधत्वस्याप्यासत्त्वे, “णौ यत्कृतं कार्य तत् सर्व स्थानिवद्” इति न्यायात् अन्त्याऽकारलोप।३।४।५८॥ स्य स्थानित्वे सति, "नाम्नो द्वितीयाद् यथेष्टम्" (411 // ७)इत्यनेन 'ह त' इति द्विर्वचनम्, "व्यञ्जनस्यानादेर्लुक्" वृत्तिः- ण्यन्तात् भ्यादिधातुभ्यश्चाद्यतन्यां (4 / 1 / 44 ) इति तकारलोपे, गहोर्जः (4 / 1140) णि-श्रि-द्रु-स्र-कमः कर्तरि छः